In onze contreien noemt men de dag dat koning Herodes alle jongetjes van Bethlehem tot de leeftijd van 2 jaar (en jonger) liet vermoorden om te vermijden dat hij concurrentie zou krijgen: Onnozele Kinderendag. Eigenlijk zouden we dat echt wel moeten vervangen in ons taalgebruik door Onschuldige Kinderendag.

Onnozel is in Vlaanderen geen synoniem van onschuldig. Onnozel is wie de fabeltjes van de regering, van de media gelooft. Onnozelaars zijn degenen die geloven dat de Koning Boudewijnstichting, het Spionnencentrum, Vluchtelingenhulp opgericht werden om de democratie en ons aller welzijn ten goede te doen komen. Of de sloganroepers van “Geen mens is illegaal” (door de weg-met-ons-activisten) of “Wereldvrede begint in de keuken” (door de plantenaanbidders). Of geloof hechten aan dat wat de poco media uitkramen. Een criminele onnozelaar is niet onschuldig. Een onschuldige kan echter wel een onnozelaar zijn.

Keren we terug naar vandaag: 28 december viert men in het christendom en met name in de katholieke kerk het martelaarschap van de onschuldige jongetjes van Bethlehem die op gezag van koning Herodes werden vermoord.

Het tweede hoofdstuk van het Evangelie van Matteüs meldt dat Herodes bang was dat de komst van een nieuwe joodse koning het einde van zijn macht zou betekenen. Van de Wijzen uit het Oosten hoorde hij dat die nieuwe koning in Bethlehem geboren zou worden. Toen de Wijzen in een droom vernamen dat Herodes kwaadaardige bedoelingen had en het Kerstkind wilde doden, leidden ze hem om de tuin. Daarop ontstak Herodes in een hevige toorn.

“Toen Herodes begreep dat hij door de magiërs misleid was, werd hij verschrikkelijk kwaad, en afgaande op het tijdstip dat hij van de magiërs had gehoord, gaf hij opdracht om in Betlehem en de wijde omgeving alle jongetjes van twee jaar en jonger om te brengen.” (Matteüs 2:16, zie: Het verhaal van de drie koningen)

De katholieke traditie leert dat God de onschuldige jongetjes van Bethlehem had voorbestemd om door hun dood te getuigen voor de Messias. Sinds de vijfde eeuw worden zij daarom als heiligen vereerd.

Het feest van de ‘Onnozele Kinderen’ werd voor het eerst in het jaar 505 in Carthago gevierd. Het stamt van een oud Romeins kinderfeest, het ‘festum puerorum’. Dit verkleedfeest, waarin oosterse, Romeinse en Keltische elementen waren opgenomen, werd door de kerk verboden.

In de loop van de tijd werd ‘Onnozele Kinderen’ een (kerkelijk) kinderfeest. In die hoedanigheid werd het in de Lage Landen uiteindelijk overschaduwd door de viering van Sinterklaas. Op ‘Onnozele Kinderen’ waren vroeger de kinderen de baas en trokken zij als volwassenen gekleed langs de deuren om geld of snoep te vragen. Dit bedelen om snoep en geld gaat terug op het kinderbisschopspel.

Bij het kinderbisschopspel werd tijdens de Vespers onder het Magnificat onder de scholieren een kinderbisschop gekozen. Deze jongen trad dan enkele dagen in klooster- en kapittelkerk als bisschop op. Met een groep kinderen als aanhang ging hij bij hoogstaande personen van kerk en gemeente eten en kreeg daar ook kleine geschenken. Ook verkleedpartijen hoorden bij het feest en er werden geschenken gegeven aan de koorknapen. In veel gezinnen mag het jongste kind kiezen wat er die dag gegeten wordt.