Enkele citaten uit het vraaggesprek van Henk Dheedene met Mark Elchardus in De Tijd van 23.10.21::
Elchardus: ‘Jawel, ongeveer zeven op de tien ondervraagde mensen voelen zich niet langer thuis zoals voorheen, vooral ten gevolge van migratie.’
En het is een parallel proces. Zeven op de tien mensen van Turkse of Marokkaanse afkomst zeggen dat ze hier niet worden aanvaard. Het gaat om een grote wederzijdse vervreemding.’
De meeste liberalen, mensen die voor een liberale inrichting van onze maatschappij zijn, pleiten voor migratie om zo een wereld te creëren waarin kapitaal, goederen en mensen vrij kunnen circuleren. En er zijn de mensen ter linkerzijde die hoopten op stemmen uit die groep. Je krijgt dus een coalitie tussen economisch geïnspireerde tolerante mensen die vinden dat we die arbeidskrachten nodig hebben, samen met partijen die hopen op een nieuw kiezerspubliek.’
Het betekent dat we niet langer systematisch op zoek gaan naar de boten waarmee mensensmokkelaars migranten overzetten. Maak hen duidelijk dat ze die tocht niet moeten ondernemen. Want die reddingsacties zijn net een uitnodiging om te komen. Mensensmokkelaars stemmen zich daarop af. De boodschap moet zijn: de tocht is gevaarlijk, begin er niet aan.’
‘Rechters zijn sowieso niet onpartijdig of onafhankelijk, omdat ze elk hun eigen voorkeuren en visies hebben. Daarom heb je pluralisme van rechters nodig. En de jongste tijd heb ik de indruk dat die verhouding daarin zoek is. Kijk naar de uitspraken van de rechters van het Europees Hof van de Mensenrechten in Straatsburg. Uit analyses blijkt dat de rechters zich activistisch en kosmopolitisch opstellen, en steeds minder rekening houden met de oorspronkelijke doelstelling van die rechten.’
Een splinterbom met een langdurige werking net onder de oppervlakte van het politieke en maatschappelijke gebeuren, zo zou je het jongste boek van professor em. Mark Elchardus, “Reset” (*), kunnen noemen. Opiniemaker Rik Van Cauwelaert noemt het boek een van de belangrijkste politieke boeken van de afgelopen decennia.
Prof. Em. Elchardus werd tot voor enkele jaren de huisideoloog genoemd van de Vlaamse sociaaldemocraten, maar geraakte al eerder onder vuur omwille van zijn Vrije Tribunes en zijn kritiek op het migratiebeleid.
In De Tijd lezen we vandaag over dit nieuwe boek: “Elchardus stelt vragen bij de brede interpretatie van de universele mensenrechten, neemt het op voor Polen in zijn strijd met de Europese Unie, stelt de juridisering van de maatschappij ter discussie, geeft de nieuwe radicale antiracismebewegingen en LGBTQ-strijders een veeg uit de pan, pleit voor een puntensysteem voor migratie en vreest dat het recht op asiel voor vluchtelingen niet houdbaar zal blijken als we illegale migratie niet terugdringen.”
Professor Elchardus windt er in een interview met dezelfde krant ook geen doekjes om: “Ik ben in oorsprong geen nationalist. Ik stel alleen vast dat nationalisme het gemeenschapsdenken vandaag meer draagt dan de traditionele voorstanders ervan, zoals de christendemocraten en de sociaaldemocraten (…) Ik zie geen kansen meer voor een Belgisch gemeenschapsgevoel. De oplossing ligt in meer autonomie voor de landsdelen. Ook Wallonië zou daar baat bij hebben.”
En tot slot, de kwestie van de cordon sanitaire tegen één bepaalde Vlaamse partij: “Maar er loopt iets mis met ons politiek bestel als de grootste partij van alle anderen te horen krijgt dat die er nooit mee in zee willen gaan. Het is geen gewenste situatie omdat je de indruk geeft dat je met dat soort opinies geen rekening moet houden, dat die mensen niet meespelen”.
Professor em. Elchardus vreest dat hij met zijn nieuwe boek vrienden zal verliezen. Hij zal er ongetwijfeld ook een pak lezers bijkrijgen. Mensen die dezelfde analyse maken als hijzelf en die zichzelf deze existentiële vragen stellen: hoe in een geglobaliseerde wereld zonder grenzen en dus zonder identiteit voldoende gemeenschapsgevoel kan overblijven om de gemeenschap waarin we leven, te behouden en hoe de solidariteit, de grondsokkel van elke gemeenschap, overeind kan blijven. Mis dit boek niet!
Elchardus, M., Reset. Over identiteit, gemeenschap en democratie”, Uitgeverij Ertsberg, 606 pagina’s. ISBN 978946469007
Kijk ook naar: Mark Elchardus in De Afspraak, waarbij hij de activistische rechters onder de loep neemt: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/10/20/mark-elchardus-dat-rechters-het-laatste-woord-hebben-daar-ben/
