Gisteren was het exact vijftien jaar geleden dat Poetin een toespraak hield bij de Münchener Veiligheidsconferentie, een toespraak waarvoor hij verguisd werd. Hij vond daarentegen dat hij niet over de schreef ging. En hij kreeg met zijn voorspellingen gelijk.

De uitbreiding van de NAVO, een unipolaire wereld, ontwapeningsproblemen, de erosie van het OSCE, het Iraanse nucleaire probleem, Europa’s energiezekerheid… niemand had er oren naar… intussen werden ze werkelijkheid. Poetin wou duidelijk maken dat Rusland niet van plan is deel uit te maken van de unipolaire wereld met de VSA als opperkommandant. Hij riep op tot een nieuwe vorm van samenwerking op een faire basis. De westerse poco media beschouwden zijn toespraak als een kwaadwillige aanval op westerse waarden…

U vindt tussen de tekst enkele citaten:

"Bij de uitbreiding van de NAVO gaat  het niet om de modernisering van de alliantie of de veiligheid van Europa.  Integendeel, het is een ernstige uitdaging die het gemeenschappelijk vertrouwen ondermijnt."

Sindsdien werden vier bijkomende landen toegelaten tot de NAVO: Albanië, Kroatië, Montenegro en Noord-Macedonië. Daar bovenop werd een politieke verklaring gepubliceerd – één jaar na Poetins toespraak – waarbij gesteld werd dat Oekraïne en Georgië uiteindelijk ook tot de NAVO zouden kunnen toetreden. Dit speelde wel degelijk een rol bij de gebeurtenissen van 2014 in Oekraïne en de Krim. Poetin stelde toen dat …

... Rusland niet alleen de Krimbewoners beschermde tegen Oekraïense extremisten maar ook dat het voor Rusland ondenkbaar was dat "NAVO strijdkrachten voet zetten op het grondgebied van Krim en Sevastopol, het strijdtoneel van Russische soldaten en mariniers." 

Poetin vroeg in zijn toespraak aandacht voor

: "Het behoeden van mensenrechten is een belangrijke taak.  Wij steunen dit.  Maar dit betekent niet dat men zich kan bemoeien met de binnenlandse zaken van andere landen, en vooral niet dat men een regime kan opdringen dat bepaalt hoe deze landen moeten leven en zichzelf ontwikkelen.  Het ligt voor de hand dat dergelijke tussenkomsten de ontwikkeling van democratische staten niet aanmoedigt.  Integendeel, het maakt hen afhankelijk en bijgevolg politiek en economisch instabiel.."

Democratie op bevel werkt niet. We hebben de laatste 15 jaar enkele voorbeelden van destabiliserende pogingen om “democratische normen” op te dringen meegemaakt. Zoals de zgz. Arabisch Lente-revoluties in Tunesië, Egypte, Jemen en burgeroorlogen in Libië en Syrië. Dergelijke buitenlandse bemoeienissen, die Poetin als onduldbaar beschreef, veroorzaakten tienduizenden doden, het verlies van de soevereiniteit in sommige landen en de opgang van I.S. Intussen hielp Rusland Syrië opdat het niet helemaal ineen zou storten, steunt een vredesakkoord in Libië en andere betrokken landen, zonder dat het hierbij gedragscodes dicteert.

Oekraïne staat ook op de lijst van opgedrongen pseudo-democratiserings-slachtoffers. De regeringscoup in Kiev werd georkestreerd door poppetjes met zware diplomatische en politieke ruggensteun uit het westen. Met als resultaat een ernstige relatiebreuk tussen Moskou en Kiev, Oekraïens verlies van de Krim en vijandigheden in de Donbass. Zoals Poetin voorspeld had, kon en kan échte democratie niet rijpen onder dergelijke omstandigheden.

"Niemand voelt de internationale wetgeving aan als een stenen muur die bescherming biedt.  En bijgevolg wordt dergelijke politiek gevolgd door een wapenwedstrijd.  Het potentiële gevaar van de verzwakking van internationale relaties is direct verbonden met het stilstaan van de ontwapeningsplannen." 

Rusland heeft inderdaad het wapenarsenaal van het leger gemoderniseerd, maar – zoals Poetin vaststelde – is niet in staat te wedijveren met het VSA budget en ziet ook geen reden om dit te doen. De nadruk lag op onderzoek en ontwikkeling dat eender welk multi-miljarden-kostend raketafweersysteem zonder meer klasseert als minder belangrijk. In 2018 maakte Poetin voor het eerst melding in het federale parlement van de nieuwste Russische hypersonische wapens. (o.a. Sarmat rakettensystemen, Avangard nucleaire kruisraketten en de Kinzhal ballistische raket, afgeschoten in de lucht. Een jaar later meldde hij de Tsirkon hypersonische grond- en maritieme lanceerraketten.) Rusland blijft werken aan technologieën om de hypersonische wapens van de tegenstander te verslaan.

Een citaat uit 2018:

"Niemand luisterde toen naar ons.  Luister nu naar ons.", verwijzend naar de b.g. Münchener conferentie.

"Als de internationale samenleving geen verstandige oplossing vindt voor het belangenconflict zal de wereld blijven lijden onder soortgelijke destabiliserende crisissen... We zullen voortdurend tegen de dreiging van de proliferatie van massa-vernietigingswapens blijven moeten strijden..."

Het probleem van Iraanse nucleaire programma blijft hangende. In 2015 tekenden vijf permanente leden van de VN Veiligheidsraad het Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) waarmee Iran nucleaire activiteit voor vreedzame doeleinden kon ontwikkelen, zij het met een aantal voorwaarden. In 2018 echter besloten de VSA, met Trump als president, eenzijdig uit het JCPOA te treden.

Toen Joe Biden naar het Witte Huis verhuisde toonde zijn regering de bereidheid het JCPOA opnieuw te honoreren. Beraadslagingen en onderhandelingen zijn nog steeds aan de gang en de wereld mag hopen dat het JCPOA terug in werking kan treden. Israël doet zijn uiterste best om de VSA van het tegendeel te overtuigen.

"Wat betreft of onze regering in staat is verantwoordelijkheid te tonen over problemen zoals energie-leveringen en het bevestigen van energie-zekerheid.  Natuurlijk kunnen wij dat!  Bovendien, alles wat we gedaan hebben en momenteel doen heeft slechts één doel, nl.  de bevordering van onze relaties met klanten en landen die onze energie verder leiden volgens markt-gebaseerde, transparante principes en lange-termijn contracten."

Gedurende de laatste 15 jaar heeft Rusland gas naar Europa geëxporteerd via de gaspijplijnen Nord Stream (1) en TurkStream.

Rusland blijft een vertrouwenswaardige gasleverancier voor klanten in Europa, dit ondanks de gas-transitproblemen met Oekraïne, de verslechterde relaties met Kiev en de opgelegde sancties als gevolg van de terugkeer van de Krim naar Rusland.

Ondanks de rekordstijgingen van gasprijzen op de dagmarkt in Europa (2021) hebben de landen die een lange-termijn contract met Rusland afgesloten hebben hun brandstof gekregen aan prijzen ver beneden de huidige. Poetin stelde dat het in gebruik nemen van Nord Stream 2 de Europese gasprijzen zelfs nog lager zou doen zakken… echter… de ingebruikname wordt tegengehouden door politiek gemotiveerde hindernissen.

"Ik beschouw het unipolaire model niet alleen als onaanvaardbaar maar ook als een onmogelijkheid in de huidige wereld.  Het model zelf is uitgeput omdat het aan de basis geen morele grondslag voor een moderne beschaving kan en mag hebben.  Er is geen enkele reden om eraan te twijfelen dat het economisch potentieel van nieuwe centra van globale economische groei onvermijdelijk zal uitdeinen naar politieke invloed en de multi-polariteit zal versterken."

Poetin legde in München de nadruk op de groeiende economische en politieke invloed van China en Indië. Zelfs vandaag nog dringen deze landen aan op het belang van een eerlijk multipolair systeem van internationale relaties.

De voorstelling van Poetins mening dat een unipolaire wereld onmogelijk is werd gesteund door economische cijfers in recente jaren. Bv. China’s BNP werd vermenigvuldigd met vijf en hoewel het nog altijd lager ligt dan dat van de VSA werd het verschil opmerkelijk kleiner in vergelijking met 2007. Volgens de berekening van internationale expert en zou China tegen 2033 zelfs de VSA kunnen inhalen.

Het politieke en economische landschap veranderde ook in belangrijke mate. Een speciale rol speelt hierin de G20 – een associatie die zo ver mogelijk verwijderd is van het unipolaire principe. De eerste samenkomst van de G20-leiders werd in 2008 gehouden. Initieel werd het aanzien als een optie van de G7 – intussen groeide het tot het belangrijkste internationaal politiek en economisch platform voor de oplossing van wereldproblemen.

De BRICS structuur, met belangrijke wereld economielanden als China, Indië en Rusland, werd sterker en sterker. Gesprekken over de hervorming van het IMF, het WTO, de VN Veiligheidsraad en andere internationale organisaties over de huidige machtsweegschaal nemen toe.

Poetin stelde in zijn Münchner toespraak:

"Hij (VSA president George W. Bush) zegt 'Ik doe voort met het feit dat Rusland en de VSA nooit nog tegenstanders en vijanden zullen zijn'.  Ik ben het met hem eens."

Helaas, de Bush-Poetin voorspelling schijnt vandaag te optimistisch geweest te zijn. Tien jaar later, in 2017, noemde de VSA Rusland een tegenstander bij het stemmen van de beruchte wet “CAATSA (Countering America’s Adversaries by Sanctions Act)”. Deze wet maakte de strafmaatregelen bekend tegen Rusland, Iran en Noord-Korea, goedgekeurd door de VSA overheid en legde bijkomende sancties op. En het zouden niet de laatste zijn…

Vanzelfsprekend heeft niemand het over een militair conflict, maar de mogelijke uitbreiding van de NAVO naar het oosten houdt een dergelijke dreiging in. Zoals Poetin het herhaaldelijk duidelijk maakte: als Oekraïne aanvaard wordt als NAVO-lid en Kiev beslist vervolgens de Krim aan te vallen, dan volgt er onvermijdelijk een confrontatie tussen Rusland en de NAVO… en bijgevolg ook met de VSA. Om dergelijke toekomstbeelden te vermijden wil Rusland veiligheidsgaranties.

Nog een citaat:

"Rusland is een land met een geschiedenis van meer dan 1000 jaar en heeft steeds een onafhankelijke buitenlandse politieke koers gehandhaafd."

We zijn nu vijftien jaar later. Van G8 is geen sprake meer (Rusland mag niet meer deelnemen), er zijn geen regelmatige Rusland-EU topontmoetingen meer, er zijn geen illusies meer, er is geen vertrouwen meer.

Er zijn alleen … sancties. Ruslands buitenlandse politiek blijft onveranderd.

De volgende Münchner Veiligheidsconferentie begint op 18 februari, maar Poetin zal er niet bij zijn. Alles werd immers gezegd 15 jaar geleden.

Russian Politics & Diplomacy

Israël heeft zowel met Oekraïne als met Rusland goede relaties. Het actuele conflict tussen beiden landen is bijgevolg voor Israël een bijzonder probleem. Het gaat immers om veel meer dan om goede contacten.

De krant Haaretz kwam tot de conclusie dat Israëls hightech-industrie een potentiële verliezer bij een militaire escalatie zou worden. Ca. 20.000 Oekraïners werken immers voor Israëlische IT-bedrijven. De redenen liggen voor de hand: enerzijds goed opgeleide vakkrachten (in Israël is er een groot tekort aan), die bovendien voor ongeveer de helft van een Israëlisch salaris goed werk leveren. Bovendien stelt de communicatie met hen geen groot probleem vermits vele Israëliërs omwille van hun herkomstland Russisch spreken. Kiev en Tel Aviv bevinden zich bovendien in dezelfde tijdzone, wat in vergelijking met andere oorden ook een pluspunt is.

De Oekraïners werken ofwel voor mondiale outsourcing-aanbieders zoals Ciklum of Globalogic, ofwel staan ze op de loonlijst van Israëlische bedrijven, zoals bv. de spelsoftware-ontwikkelaar Playtika, die niet minder dan 1000 medewerkers in Oekraïne telt. Het Israëlische economisch vakblad “Globes” berichtte over evacuatieplannen van Oekraïners en hun gezinnen, die bij Israëlische bedrijven in dienst zijn: richting westen, o.a. naar Polen. Het gaat hier dan vooral om degenen die dichtbij de Russische grens wonen en werken, bv. in Charkiv (Charkov) of in Dnipro.

Voor de beslissende politici in de Israëlische regering zijn b.g. Oekraïense IT-ers het minste van hun problemen. Premier Bennett en buitenminister Lapid proberen een neutrale koers te volgen, die reeds door Netanyahu in 2014 ingeslagen werd toen de Krim opnieuw Russisch grondgebied werd en de Donbass zich wilde afscheuren van Oekraïne.

Gemakkelijker is de situatie voor politiek Israël niet geworden. Er moet met te veel factoren rekening gehouden worden. Het contact met Rusland is uit strategisch oogpunt van belang omdat Rusland ook in Syrië de lakens mee uitdeelt. Of anders geformuleerd: Israël kan slechts mits een verstandhouding met Rusland de Iraanse aanwezigheid in Syrië proberen te ontmoedigen.

Omgekeerd moet ook de communicatie van de Russen met de Israëliërs functioneren. Zo niet zou het tot gevaarlijke situaties kunnen komen. Ter herinnering: het neerhalen van een Russisch verkenningsvliegtuig bij de landing op de luchthaven van Latakia, dat door een S-200 (Russische) raket van de Syrische luchtafweer getroffen werd, waarbij 15 personen om het leven kwamen. Eigenlijk was het doelwit een Israëlisch jachtvliegtuig, die het Russisch vliegtuig als dekking misbruikte. (… een strategie die herhaaldelijk bij aanvallen via Libanon succesvol bleek te zijn)

Rusland liet nadien weten dat het in de toekomst de satelliet-navigatie en radar van alle militaire vliegtuigen zou verstoren die te dicht de Syrische luchtruimte naderden. En aan president Assad het moderne S-300 luchtafweersysteem bezorgen. Netanyahu moest nadien enkele telefoongesprekken met “vriend Poetin” plegen om de plooien weer glad te strijken.

Komt daar bovenop dat Israël zich in dit conflict niet te erg pro-Russisch kan positioneren, dat het een bepaalde afstand t.o.v. Moskou moet bewaren, zo niet zou Big Brother aan de andere kant van de Atlantische Oceaan dit wel eens heel kwalijk kunnen nemen. Immers, de VSA staan aan de kant van Oekraïne.

En als toemaatje heeft Israël ook een goede relatie met Oekraïne, wat heel de zaak niet bepaald gemakkelijker maakt. In 2019 hebben beide landen nog een nieuw handelsakkoord getekend. En laatst in december maakte Oleksi Reznikov, de Oekraïense defensieminister, nog zijn opwachting in Israël om te peilen welke wapens men zou kunnen krijgen. De militaire samenwerking tussen beide landen is immers de laatste jaren ook toegenomen. Momenteel toont Oekraïne een grote belangstelling aan de militaire kennis en het merk “Made in Israël”, en dan vooral voor luchtafweer. Oekraïne had op zijn verlanglijstje het legendarisch luchtafweersysteem “Iron Drome” en de afweertechnologie voor cyberaanvallen. De VSA zouden hier niets tegen inbrengen, maar Rusland daarentegen – om voor de hand liggende redenen – wel.

En zo danst Israël op een slappe koord tussen de bondgenoot in Washington en de belangen in het Kremlin.

“Zwijgen is momenteel het beste,” hoort men in Israëlische diplomatieke kringen, “Israël moet oppassen dat het zichzelf geen schade berokkent.”

En dan zijn er nog de onderhandelingen om het atoomakkoord met Iran. Men vreest dat Rusland wel eens zou kunnen kiezen voor een hartelijker bondgenootschap met China en Iran – iets dat voor Israël wel eens heel onaangenaam zou kunnen worden.

Daarom kijkt Naftali Bennett de kat uit de boom, hanteert “neutraliteit” als handelsmerk en zou volgens Israëlische media zichzelf in oktober in Sochi zelfs aangeboden hebben als bemiddelaar in het conflict. Oorspronkelijk zou dit idee uit het brein van Zelensky ontsproten zijn. Poetin zou de suggestie weggewuifd hebben. Een soortgelijk aanbod zou Netanyahu maanden daarvoor ook al gedaan hebben, met dezelfde afwijzing als antwoord. Dat Poetin niet onmiddellijk zit te springen om een Israëliër “als neutrale bemiddelaar” ligt nogal voor de hand…

Buitenminister Lapid blijft optimistisch. Hij vindt het niet waarschijnlijk dat het tot een regelrecht militair conflict komt. En wees hierbij nogmaals op een bijkomende reden voor de Israëlische neutraliteit. Ten slotte zouden er zowel in Rusland als in Oekraïne nog talrijke joden wonen. En in Israël zelf leven ook 500.000 mensen van Oekraïense oorsprong én meer dan 400.000 met een Russische achtergrond. Toen de Krim in 2014 terug deel uitmaakte van het Russische grondgebied, waren er hierdoor strubbelingen tussen de voormalige Sovjetburgers. Vandaag verwacht men minder emotionele spanningen. De jongere generatie zou evenzeer afgeschrikt worden van de “despotische” Poetin als door de “Bandera”-nostalgie, de cultus rond de extreem-antisemitische Oekraïense nationale held. Men is nu eerder bezorgd om familieleden in de beide ex-sovjetlanden. In Oekraïne gaat het waarschijnlijk om zo’n 75.000 personen, die volgens de terugkeerwetgeving recht zouden hebben op een Israëlisch paspoort. Men wil in Israël op alle eventuele gebeurtenissen – zoals een evacuatie – voorbereid zijn.

Zo lang de situatie nog alle kanten uit kan, zal de wereld Israëls neutraliteit accepteren, maar als het uur van de waarheid nadert, dan zal Israël quasi gedwongen worden een kant te kiezen. Dat Zelensky Israël als bemiddelaar wil kiezen ligt voor de hand maar biedt geen oplossing. Oekraïne beschouwt Israël als de verlengde arm der VSA. Door Israël erbij te willen betrekken wil men de VSA nog meer onder druk zetten. En dat is niet per se verstandig want Poetin zal hierin alles behalve een “neutrale bemiddeling” zien.

Israël houdt voorlopig het hoofd koel en de Oekraïense boot af.

https://www.haaretz.com/israel-news/tech-news/.premium-an-unlikely-victim-of-russia-s-ukraine-border-warmongering-israeli-tech-1.10585717

https://www.haaretz.com/israel-news/.premium-how-israel-will-suffer-if-russia-invades-ukraine-1.10599376

hagalil