Een reportage van de BBC over Syrische vluchtelingen die de omgekeerde tocht ondernemen. Ditmaal niet op de vlucht, maar terug naar huis. Je zou dan toch verwachten dat ze een normale reismogelijkheid zouden aangeboden gekregen hebben. Niet dus. Opnieuw via smokkelroutes en ermee samenhangende gevaren.
Aan de Griekse grens worden een aantal Syriërs opgepakt. Niet omdat ze EUropa binnen willen, maar omdat ze uit EUropa willen ‘ontsnappen’.
Zakariya vertoefde veilig en wel gedurende twee jaar in Merkelland. Hij stelt dat hij de beste voornemens had, wou meer zijn dan een ‘vluchteling’, maar vindt dat hij niet in de Duitse maatschappij geïntegreerd werd. De Merkellanders zouden koude mensen zijn, die zelfs geen poging doen om hen – de anderen – te aanvaarden. In die twee jaar heeft hij niets bereikt, zoals trouwens ook andere jonge mannen. Hij zal zichzelf dus terug-smokkelen via dezelfde route als de heenreis.
Op de busdepot in Thessaloniki zitten nog meer Syriërs met dezelfde plannen als Zakarya te wachten. Naar schatting honderden elke week. Ze zijn met z’n 50, die een 5 uur durende busrit naar de Grieks-Turkse grens zullen ondergaan. Elk met hun eigen redenen om EUropa achter zich te laten. Van daar zullen ze te voet proberen Turkije illegaal binnen te komen. Sommigen van hen werden daar bij hun vorige grensoverschrijding – naar Griekenland – gearresteerd.
Zakariya’s laatste boodschap aan zijn voormalig gastland: “Het is voor mij onmogelijk om terug te keren naar Duitsland of enig ander EUropees land. Wij zijn moslims maar zij beschouwen ons als terroristen. Ze bekijken ons en hebben angst, alsof we monsters zijn, en geen mensen.”
Iedereen van deze groep geraakte veilig over de grens. Zakariya is nog niet teruggekeerd in zijn thuisland. Hij blijft en werkt voorlopig bij zijn broer in Zuid-Turkije.
De Duitse zender ARD zond in april een soortgelijke documentaire uit. Reden van hun terugkeer: bureaucratie, depressies, aanslepende gezinshereniging. Ze willen (nog?) niet terug naar Syrië, maar wel naar Turkije, waar ze hun familie zullen treffen.
Ook zij moeten illegaal de grenzen oversteken, want een visum krijgen ze niet. Een getuigenis: “hier heeft het niet gefunctioneerd, drie jaar van mijn leven verloren, mijn verloofde krijgt geen asiel…” Ook hij moet een smokkelaar onder de arm nemen om de Turkse grens veilig te kunnen oversteken. Volgens de smokkelaar zijn het vooral Merkels beschermelingen die hun gastland in de steek laten. Vakkrachten die node zullen gemist worden… En de smokkelaarshandel floreert.
Merkelland wil hen niet zomaar laten gaan. Wie wil vertrekken krijgt moeilijkheden – het paspoort wordt slechts node teruggegeven:
… als hun ‘vlucht’ naar de EU
Willen of moeten?
1.5 miljoen Duitsers vonden dat het wel degelijk de moeite is. Weg uit Duitsland, weg, weg…