Categoriearchief: Muziek

Een lied, een graf van een onbekende soldaat

Geplaatst op door
A WWI soldier's lost music is now being performed – and it's ...

Op 7 juni 1916 viel soldaat Ernst Brockmann in Verdun, slechts enkele weken nadat hij dit melancholiek lied, “Bald allzubalde”, geschreven had. Het is een berustende voorspelling van zijn eigen lot.

De video toont het verhaal van Patricia Hammond die in een oud liederenboek het lied ontdekte en op zoek ging naar de auteur. Hij werd gevonden, opgegraven en kreeg na zoveel jaren een graf met zijn naam. Niet langer een onbekende soldaat. (…)

Bald allzubalde
Einsam im Walde blüht wohl ein Blümlein rot,
Bald, allzubald bin ich tot,
Bald, allzubalde

Fleugt wo ein Stückchen Blei, nimmt mir mein Sorgen
Mir ist halt einerlei: heut’ oder morgen

Weit, wo das Tal hinab graben drei Spaten,
Graben ein Kühles Grab für ein Soldaten

Drüben im Dämmerschein, allwo im Städtchen
Weint wo im Kämmerlein irgendein Mädchen

Blüht wohl ein Blümlein rot einsam im Walde,
Balde, gar bald bin ich tot,
Bald, allzubalde

Vertaling: Binnenkort, heel binnenkort… Eenzaam in het bos bloeit een rood bloempje… Binnenkort, heel binnenkort ben ik dood. Binnenkort. Vliegt er een stukje lood, neemt me mijn zorgen. Het is mij eender: vandaag of morgen…. Verder, in het dal, graven drie spaden, graven een koel graf voor een soldaat… Daar, aan de andere kant, in de vallende duisternis, in een stadje, weent een meisje in haar kamertje… Bloeit er een rood bloempje eenzaam in het bos… Binnenkort, heel binnenkort ben ik dood. Binnenkort.

Bachs Pinksteren

Geplaatst op door
Pfingsten und der Heilige Geist | Münchner Kirchenradio

Na Kerst en Pasen is Pinksteren het derde grote feest van de christelijke kalender. Pinksteren is het feest van de Heilige Geest, de ‘trooster’, die Jezus aan zijn leerlingen beloofde voor na zijn hemelvaart. Vandaar dat Bachs muziek voor Pinksteren zowel feestelijk als intiem is. Bach liet maar liefst vier Pinkstercantates na.

Erschallet, ihr Lieder (BWV.172), de vroegste van de reeks, stamt uit Weimar (1714). Vervolgens componeerde Bach in zijn begintijd in Leipzig twee Pinkstercantates met dezelfde titel: Wer mich liebet (BWV.59) en Wer mich liebet (BWV.74), 1723-1725. De laatste, O ewiges Feuer (BWV.34, uit 1746), is een omwerking van een bruiloftscantate.  

Met Pinksteren werd de volgende uitspraak van Jezus gelezen: ‘Wanneer iemand mij liefheeft zal hij zich houden aan wat ik zeg, mijn Vader zal hem liefhebben en mijn Vader en ik zullen bij hem komen en bij hem wonen.’ (Joh.14)

Zoals gezegd dragen twee van Bachs cantates deze tekst als titel: ‘Wer mich liebet, der wird mein Wort halten’. Bach hechtte zoveel waarde aan deze woorden, dat hij ze tot een getallenreeks omwerkte (a = 1, b = 2, enz.). Met deze getallenreeks mat Bach de onderdelen van de beide ‘Wer mich liebet’-cantates af.

In ‘Erschallet, ihr Lieder’ was deze bijbeltekst overigens ook opgenomen, namelijk als basrecitatief. Misschien nog wel belangrijker is de tederheid waarmee Bach deze en soortgelijke woorden behandelde. Pauken en trompetten ontbraken natuurlijk niet op dit feest, en toch bevatten deze cantates een aantal intieme en gevoelige aria’s.

In de liturgische kalender markeert Pinksteren het begin van de zomertijd, de lange periode tussen Pinksteren en Kerst. In sommige tradities echter, waaronder de Lutherse, begint de zomertijd nog een week later. Hier wordt de eerste zondag na Pinksteren namelijk verdrongen door Zondag Trinitatis, het feest van de Drie-eenheid.

Mariamaand in mineur (4)

Geplaatst op door
De Mariakapel uit 1438 is het enige overblijfsel van het roemrijke pelgrimsoord aan het Marikenpad, (De) Horst bij Schoten.

Zoals maandag laatstleden, wil onze redactie met dit lied, het laatste in de reeks, de verbondenheid met ons volk tot uitdrukking brengen. En ja, er staan talrijke kwalitatief betere versies ter beschikking, echter, met deze opname zijn we een heel klein beetje bij het Zangfeest aanwezig. Wij hebben een schat aan liederen, die nauwelijks – of nooit – aan bod komen bij de muziekprogramma’s van “onze” radiozenders… Christelijk en Vlaams worden immers geweerd als de pest.

De tekst is van priester August Cuppens (1862-1924) en werd getoonzet door Lodewijk de Vocht (1887-1977).

Liefde gaf u duizend namen

Liefde gaf u duizend namen, groot en edel, schoon en zoet.
Maar geen één die ‘t hart der Vlamen even hoog verblijden doet.
Als de naam, o Moedermaagd, die Gij in ons landje draagt,
schoner klinkt hij, dan al d’ and’ren:
Onze Lieve Vrouw van Vlaand’ren
Onze Lieve Vrouw van Vlaand’ren

Waar men gaat langs Vlaamse wegen, oude hoeve, huis of tronk,
komt men u, Maria, tegen, staat uw beeltenis te pronk.
Lacht ons toe uit lindegroen, bloemenkrans of blij festoen.
Moge ‘t nimmer hier verand’ren
O, Gij Lieve Vrouw van Vlaand’ren
O, Gij Lieve Vrouw van Vlaand’ren

Blijf in ‘t Vlaamse harte tronen als de hoogste Koningin,
als de beste moeder wonen in elk Vlaamse huisgezin.
Sta ons bij in alle nood, nu en in het uur der dood,
ons Uw kind’ren, en ook d’ and’ren:
Liefste Lieve Vrouw van Vlaand’ren
Liefste Lieve Vrouw van Vlaand’ren

Aansluitend en afsluitend deze beelden en de vrome wens, het gebed, in de huidige coronatijd: Inderdaad… “Waar men gaat langs Vlaamse wegen….”

O. H. Hemelvaart

Geplaatst op door
Feiertage - xinggospelart

40 dagen na Pasen vieren we Hemelvaartsdag. Omdat Pasen altijd op een zondag valt, en de tussenliggende periode precies veertig dagen telt, is Hemelvaartsdag altijd op een donderdag. Deze donderdag in mei (viering in sommige landen op zondag, 7 dagen voor Pinksteren) is voor een groot deel van Europa een officiële vrije dag, maar wat vieren we eigenlijk? En is deze kerkelijke feestdag ook terug te vinden in de klassieke muziek?

Met Pasen vieren christenen dat Jezus Christus drie dagen na zijn kruisiging weer opstaat uit de dood. Veertig dagen later wordt zijn hemelvaart gevierd. In die tussenliggende veertig dagen laat Jezus Christus zich nog enkele keren aan het volk zien, maar op de veertigste dag vertrekt hij definitief naar de hemel. Bij deze tenhemelopneming zijn alle volgelingen van Jezus Christus aanwezig. In de Bijbel wordt de handeling van de hemelvaart beschreven als de verschijning van een witte wolk, die Jezus in zich opneemt en meevoert. Vlak voor de opneming doet Jezus een laatste belofte: hij vertelt zijn volgelingen dat de Heilige Geest hen binnenkort zal komen helpen. Dat gebeurt tien dagen later, de dag waarop we Pinksteren vieren. Op Pinksteren wordt de Heilige Geest uitgestort over de aarde.

Johann Sebastian Bach schreef naast zijn beroemde ‘Weihnachtsoratorium’ en ‘Matthäus-Passion’ nog meer historische passies. Eén daarvan is ‘Lobet Gott in seinen Reichen; Oratorium auf Himmelfahrts’. Dit werk werd voor het eerst uitgevoerd op Hemelvaartsdag in 1735 in Leipzig. Hoewel de vorm van dit stuk meer wegheeft van een cantate, een compositie speciaal voor zangers, wordt het wel geschaard onder Bachs oratoria. Dat komt door de doorlopende verhaallijn, gebaseerd op het bijbelse verhaal van de hemelopneming van Jezus Christus. De passages uit de bijbel worden verteld door een Evangelist.

Opname in de Royal Albert Hall, London:

Urbanus kreeg gelijk

Geplaatst op door

Mogelijk is in Nederland voor het eerst een mens door een dier besmet met het nieuwe coronavirus. Het gaat om nertsen, zo heeft de Nederlandse minister voor Landbouw Carola Schouten bekendgemaakt.

Ook blijkt uit dat onderzoek dat nertsen Covid-19 kunnen hebben zonder ziekteverschijnselen te tonen. (…)