Transatlantische sancties

File:Nord Stream 2 logo.svg - Wikimedia Commons

Nord Stream 2: Hoe ver willen de VSA gaan? Of wie heeft er een vijand nodig met zo’n vriend?

De werken aan de Nord Stream 2 pijpleiding gaan weer van start. Vandaag, zaterdag 5 december, zou men een volgend stuk pijpleiding beginnen te leggen , nadat de werken voor een jaar stil lagen omwille van de Amerikaanse bedreigingen met sancties en sabotage. De VSA werken ook voort… aan nieuwe sancties die zelfs nog dit jaar zouden moeten toegepast worden. En zo wordt de sanctiesnevel dichter en dichter met als doel de doodsteek te kunnen geven.

In Berlijn is de voorbereiding van tegenmaatregelen eindelijk ook begonnen. Eindelijk. Zelfs de georkestreerde vergiftiging van Navalny mag dit project niet doen stoppen. De Duitse maatregelen zouden afweeropties voor toekomstige VSA-sancties moeten tot stand brengen… het is wachten op de realisering.

Met “Belgium” in de titel bedoelt men de zitting van de EU in Brussel

Volgens plannen van de gewestregering Mecklenburg-Vorpommern zou Nord Stream 2 met een “sanctiesimmmune non-profit stichting” moeten beschermd worden. Voor de Duitse fed. regering en de EU staat de strategische autonomie en bijgevolg een zelfstandige wereldpolitiek op het spel.

De VSA willen het onoverzichtelijke sanctiesweb, dat ze over Nord Stream 2 gespreid hebben, nog dichter aanhalen. Een eerste stap was einde verleden jaar het Protecting Europe’s Energy Security Act (PEESA) waarmee de opschorting van de pijpleidingwerken afgedwongen werd door de speciale schepen, die deelnamen aan het leggen van de pijpleidingbuizen op de bodem van de zee, te bedreigen. Trump liet het PEESA effectief worden op 20 december 2019, waardoor het Zwitserse Allseas, wiens schepen als onmisbaar beschouwd werden, quasi onmiddellijk hun werk voor Nord Stream 2 staakten. Dat had tot gevolg dat Rusland een vervangschip, de Akademik Cherskiy, van de andere kant van de wereld naar de Baltische Zee moest laten varen en in grote mate moest aanpassen volgens de noodzakelijke voorwaarden (… zelfregulerende stabilisatie, een voorwaarde opgedrongen door milieupolitiek). Dat kostte veel tijd.

Daar bovenop dat buitenminister Pompeo de sinds 2.8.2017 wet – Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA) – (de strijd tegen Amerika’s tegenstanders d.m.v. sancties wet) op 15.7.2020 een nieuwe interpretatie gaf. De CAATSA voorziet in sectie 232 dwangmaatregelen, straffen, voor iedereen die de bouw van de Russische pijpleidingen op de een of andere wijze ondersteunt. Pompeo maakte de wet met terugwerkende kracht – dus ook voor de tijd voorafgaand aan de goedkeuring van de wet. Een stap, die tégen alle tradities van rechtsspraak ingaat. Sindsdien wordt de wet ook op Nord Stream 2 toegepast, hoewel de bouw van de pijpleiding al voor 2.8.2017 contractueel goedgekeurd werd.

De terugwerkende kracht der CAATSA voor Nord Stream 2 heeft de transatlantische sanctiesoorlog op een heel nieuw niveau geheven omdat o.a. ook de veerhaven Mukran in Sassnitz op Rügen met sancties kan bestraft worden. Ook en vooral de burgemeester van Sassnitz, die van ambtswege deel uitmaakt van het bestuur der veerhaven Sassnitz. Dat Amerikaanse sancties zowel de Duitse infrastructuur als verkozen mandatarissen bedreigen is nieuw. (1)

En dat volstond niet voor de VSA. Zowel de Senaat als het Congress hebben een bijkomende wet voor de PEESA voorgesteld die nog dit jaar als deel van de National Defense Authorization Act (NDAA) moet gestemd worden. Waarmee de weg vrij ligt voor sancties aan het adres van verzekerings- en ijkingscontracten. Beide wetten onderscheiden zich bovendien van de CAATSA – die slechts werken voor een omvang van minimum 1 miljoen dollar bestraft – daar zowel PEESA als PEESCA geen limiet handhaven. Recent heeft het Amerikaanse buitenministerie op 20.10.20 de CAATSA opnieuw uitgebreid op diensten voor schepen die deelnemen aan de pijpleidingwerken. Waarop de Noorse certificeringsfirma DNV-GL zich terugtrok.

In de loop van het jaar zorgden de dreigbrieven, dito telefoons en berekende diplomatische druk door de VSA op de betrokken bedrijven voor toenemende ergernis in Duitsland. Reeds op het einde van verleden jaar ontving de leiding van het Zwitserse Allseas een brief in dewelke de VSA senators Ted Cruz en Ron Johnson verklaarden dat een voortzetting aan de contractueel afgesproken werk voor Nord Stream 2 “de toekomstige financiële overlevingskansen van hun bedrijf zou vernietigen”: “Stopt NU en laat de pijpleiding onafgewerkt achter…, of u riskeert uw bedrijf voor altijd op te moeten geven. (3)
Een soortgelijke dreigbrief werd bv. in augustus naar de veerhaven Mukran gestuurd. Cruz, Johnson en de VSA-senator Tom Cotton hadden daarin het bestuur “vernietigende sancties” aangekondigd en medegedeeld dat zij ervoor zouden zorgen – bij het niet volgen van hun eisen – Mukran financieel “ten gronde te richten”. Deze dreigingen, deze sancties zouden niet alleen het havenbedrijf maar bovendien ook de “leden van de raad van bestuur, kaderpersoneel, aandeelhouders en werknemers” treffen. (4)

Momenteel wordt uit economische kringen gemeld dat de Trump-regering systematisch een lange lijst van bedrijven en firma’s analyseert die ooit individueel “door VSA-vertegenwoordigers over aankomende sancties geïnformeerd werden”. (5)

Pure maffiapraktijken. Het gaat hier om ca. 120 firma’s uit 12 soevereine Europese staten.

Of er nu een Republikein (Trump) of een Democraat (Biden) in het Witte Huis zetelt, qua buitenlandse politiek zitten ze meestal op één lijn.

Waarmee we uiteindelijk tot de eerste tegenmaatregelen komen. Dialoog. Praten. Overtuigen. Onderhandelen. Niets hielp. De poging in augustus door financieminister Olaf Scholz om tot een akkoord te komen – Duitsland wou twee terminals bouwen – in Brunsbüttel en in Wilhelmshaven – voor het duurdere én vervuilende frackinggas der VSA, de belofte van ca. 1 miljard euro om de bouw te bespoedigen, het was al boter aan de galg.(6)

In augustus legden 24 EU-lidstaten klacht neer tegen de sancties bij het Amerikaanse buitenministerie. Zonder resultaat. (7)

In oktober publiceerde de European Council on Foreign Relations(ECFR) een uitgebreid strategieplan, waarin de verdedigingsmiddelen tegen de VSA-sancties tot zelfs een regelrechte economische oorlog uitgetekend werden. Dit plan, begeleid door het Duitse buitenministerie, moet nu door de EU-instanties en de nationale parlementen in de EU besproken worden. (8)

De meeste recente stap: het Bundesland Mecklenburg-Vorpommern bereidt momenteel een non-profit stichting voor, onder wiens paraplu Nord Stream 2 dan moet afgewerkt worden. De voorzitter van deze stichting, die naar alle waarschijnlijkheid immuun is voor de VSA-sancties, zou de voormalige minister-president van Mecklenburg-Vorpommern, Erwin Sellering (SPD) zijn. Experten dienaangaande hebben het over een “gewiekst juridisch manoeuvre”. (9)

Zoals de kaarten nu liggen en medegedeeld werd, worden de werkzaamheden na een eenjarige onderbreking (waarschijnlijk) vandaag hervat. De Nord Stream 2 AG heeft dit als zodanig aangekondigd. (10)

Veel hangt er vanaf: of Duitsland erin slaagt de bouw van de pijpleiding ondanks de tegenwerking van de VSA toch door te zetten? Als het VSA lukt – als precedent – de afwerking van Nord Stream 2 te verhinderen, dan zouden in de toekomst zelfs miljarden kostende infrastructuurprojecten in de EU zich moeten schikken naar de eisen van de VSA, vooraleer ze de “toestemming” van de Amerikaanse regering kunnen krijgen.

En daarmee staat niets minder dan de strategische autonomie van de EU ter debat. M.a.w. het vermogen een zelfstandige wereldpolitiek te kunnen voeren.

https://www.german-foreign-policy.com/news/detail/8458/

1] S. dazu Transatlantische Konflikte (III) und Transatlantische Sanktionen. [2] Moritz Koch, Klaus Stratmann: Wettlauf gegen die Zeit: Ab 5. Dezember soll Nord Stream 2 fertiggebaut werden. handelsblatt.com 27.11.2020. [3] S. dazu Erdgasdrehscheibe Deutschland. [4] S. dazu Transatlantische Sanktionen. [5] “Wir brauchen wieder eine Partnerschaft des gegenseitigen Respekts”. ost-ausschuss.de 23.11.2020. [6] Bundesregierung bietet eine Milliarde Euro zur Rettung der Pipeline. zeit.de 16.09.2020. [7] America Hernandez: EU countries protest US sanctions in warning to Washington. politico.eu 13.08.2020. [8] S. dazu Wirtschaft als Waffe. [9] Stefan Ludmann: Land will Stiftung für Nord-Stream-Pipeline gründen. ndr.de 27.11.2020. [10] Moritz Koch, Klaus Stratmann: Wettlauf gegen die Zeit: Ab 5. Dezember soll Nord Stream 2 fertiggebaut werden. handelsblatt.com 27.11.2020.