Een verslag uit Syrië zonder poco bril

Goede Vrienden,

Zaterdagmorgen werd ik om 8.00 u in de abdij van Postel opgehaald en om kwart na middernacht kwamen we toe in Mar Yakub, Qâra. Zowel in Zaventem als in Beiroet werd voor “assistentie” gezorgd: een vriendelijk meisje bood me een rolstoel aan die ze achter mij elektrisch bediende en waarmee ze me langs binnenwegen ter plaatse voerde. In de gemeenschap Mar Yakub was nagenoeg iedereen, behalve de kleine kinderen, nog op de been. ’n Hartelijk weerzien! Was ik in België ziek en potdoof toegekomen, in Qâra voelde ik me fit, hoewel ik de volgende dagen de weerslag kreeg en tot niet veel in staat was.

Ik kan niet anders dan zeer dankbaar zijn om dit verblijf van enkele weken. Het broederlijk onthaal in mijn abdijgemeenschap heeft me niet alleen lichamelijk veel goed gedaan maar ook geestelijk. Het contact met zovele vrienden heeft me overtuigd dat er meer mensen wakker zijn dan uiterlijk blijkt. In de conferenties en het interview dat ik mocht geven kon ik vrijuit spreken.

Nog een aangename verrassing. Cfr Jean, die met mij naar België vertrok, werd geïnterviewd door een oud-klasgenoot, nu de VRT-NWS-Terzake-journaist Willem van Mullem, uitgezonden op donderdagavond 15 maart 2023: Klik hier. Een kort maar krachtig getuigenis! Heb ik enthousiaste medestanders bereikt, hij heeft in enkele minuten tijd een deel van de Vlaamse jeugd bereikt, die nog nooit van Mar Yakub gehoord heeft.

P. Daniel, Mar Yakub, Qâra, Syrië, 17.3.23

Flitsen

In de byzantijnse liturgie worden twee feesten gewijd aan de aanbidding van het heilig Kruis: de Kruisverheffing op 14 september en deze derde zondag van de vasten. Hiermee gaan we al naar het midden van de vastentijd. In  de vastentijd is er een meer uitgebreide liturgie. De dag eindigt met de grote completen (behalve op vrijdag, dan is het de akathisthymne). De meesten volgen trouw het ritme van de vasten, d.w.z. ze eten ’s morgens niet. De eerste maaltijd is pas ’s middags (d.i. om 15.00 u), met uitzondering uiteraard van de kinderen en zij die het nodig hebben.

Vandaag, vrijdag, was een dag vol verrassingen. Mamura, een dorpje van ’n duizendtal inwoners, ‘n 50 km ten N van ons, ‘n 20 km ten Z van Homs, had de gemeenschap Mar Yakub uitgenodigd. Er wonen uitsluitend christenen en de helft zijn kinderen en jongeren. We werden ontvangen in hun catechetisch centrum. Daarna was een heuse vastenmaaltijd voorzien met zelfbediening. Vervolgens leidden twee meisjes in perfecte harmonie de zang en dans voor kinderen met aanbiddingsliederen. We werden daarna uitgenodigd in het eerste en oudste huis van het dorp, uit de jaren ’60 van vorige eeuw. Daar werden ook de eerste Eucharistievieringen opgedragen. Vervolgens werden we door de ene familie na de andere uitgenodigd. En telkens hetzelfde scenario: eerst zie je kleine kinderen en dan jongeren en tenslotte de ouders. En overal een kruisbeeld, een Mariabeeld of een beeld van een geliefde heilige. De mensen wilden ons op alle mogelijke manieren verwennen. Tenslotte werd samen voor de voorlaatste keer op deze vrijdag in de vastentijd de uitgebreide akathisthymne gezongen in de kerk. Hiervoor kwam de bisschop opdagen en ging voor. Ik denk niet dat ik ooit een gewone, zo verzorgde liturgie meegemaakt heb, met een koor van ‘n 15-tal vooral meisjes en een kerk goed gevuld met kinderen en jongeren. De zang en de gebeden van het volk waren uiterst verzorgd. We hadden het moeilijk om te vertrekken en de dorpelingen hielden ons zo lang mogelijk bij hen, soms met de vraag  om hun huis nog te zegenen. Mamura, een dorp dat in vreugde en harmonie leeft! We hadden er geen moeite mee om hen als afscheid te feliciteren omdat zij een teken zijn van Gods liefde, liefde voor Jezus, liefde voor Maria, liefde voor gezinnen en de menselijke waardigheid. Ja, dergelijke dorpen moeten we creëren. Natuurlijk lijdt ook Mamura onder de stijgende armoede en gebrek aan werk. Nu zijn een 40-jongens uit Mamura overhaastig vertrokken naar Libanon op zoek naar werk, niet wetend dat het daar nog erger is. Zij moeten ofwel terugkeren ofwel naar Europa emigreren.

Nvdr: foto’s kan u bekijken op facebook Deir MarYakub El Mukata

We hopen binnen kort zelf eens mee te kunnen rijden naar Aleppo of Lattakia, de twee streken in Syrië om dan zelf enkele foto’s en indrukken te kunnen geven van de nood bij de slachtoffers van de aardbeving en van de hulpverlening. Inmiddels geven we dit kort verslag.

HULPVERLENING IN LATTAKIAH EN JABLEH

Vandaag zijn de humanitaire hulpteams van ons klooster van S. James the Mutilated Monastery (MSJM) aanwezig in het noorden van Syrië voor de slachtoffers van de aardbeving. Er is veel werk en de uitdagingen zijn talrijk. Ongeveer 60.000 mensen, die tijdens de aardbeving in hun pyjama naar buiten kwamen in de kou van februari, zijn nu dakloos in deze regio’s en proberen te overleven in een land dat al plat ligt na 12 jaar oorlog en enkele jaren embargo. In het onderstaande interviewen wij Abu Georges Srour en zijn vrouw Sylvie, die als humanitaire hulpverleners werken met Moeder Agnes Mariam van het Kruis, de higoumene (overste) van het klooster van S. Jakob de Verminkte. Zij werken nauw samen met verschillende NGO’s in het noorden van Syrië.

Nvdr: Op de webstek van Mar Yakub, vindt u meer info over Abu Georges.

Klooster: Abu Georges, kun je jezelf voorstellen?
Abu Georges: Mijn vrouw en ik hebben Damascus enkele jaren geleden verlaten en we wonen nu in het klooster van Sint-Jacob de Verminkte in Qara (tussen Homs en Damascus). Tijdens de oorlog vroeg Moeder Agnes Mariam van het Kruis mij om te zorgen voor de relaties van het klooster met de dorpelingen. In die tijd (2011-2013) waren daar immers veel terroristen. Toen het dorp eenmaal bevrijd was, zijn we onmiddellijk begonnen de plaatselijke bevolking te helpen: hulp met het vee dat was achtergelaten omdat iedereen het dorp was ontvlucht, uitdelen van brood aan de armen, bezoeken, enz.
Sindsdien heeft Moeder Agnes ons de organisatie van verschillende humanitaire projecten in het zuiden van Syrië toevertrouwd. We werken samen met grote humanitaire organisaties zoals UNDP, UNFPA, Kerk in Nood, Dorcas, Ridders van Malta, Partners, ... We zijn actief in heel Syrië.

Toen de aardbeving plaatsvond, namen de humanitaire hulporganisaties onmiddellijk contact op met Moeder Agnes. Zij kent het Arabisch, de Syrische mentaliteit, maar ook de Europese talen en de westerse mentaliteit. Voor Westerse NGO's is het heel belangrijk om een betrouwbaar persoon ter plaatse te hebben die de geest van het land kent. Aangezien de logistiek van de humanitaire hulp al aanwezig is, konden we dankzij het organisatietalent van Moeder Agnes en de hulp van de NGO's zeer snel handelen.
Klooster: U werkt sinds de aardbeving in de steden Lattakieh en Jableh. Zijn de mensen daar, na zoveel jaren van ellende en armoede, wanhopig?
Abu Georges: De mensen in deze regio zijn oneindig goed. Het zijn vooral Alawieten. We waren verbaasd over hun moed. Ze rebelleren niet tegen God, niemand zei: “Maar waarom heeft God ons verlaten?”. Ze leggen hun leven allemaal in de handen van de Heer en danken Hem voor alles.
Ze zijn ook heel vrijgevig. Velen van hen hebben vluchtelingen in hun huizen opgenomen, ook al zijn ze al in nood. Zo hebben veel slachtoffers onderdak gevonden en zijn ze 's nachts beschermd. Maar deze mensen hebben vaak niet genoeg om deze vreemdelingen te voeden. Zo'n situatie kan niet blijven duren. Wij hebben huizen gezien waar twintig mensen in één kamer wonen. Op lange termijn zorgt dit voor sociale problemen. Denk aan jonge meisjes die zich in verlegenheid voelen. Deze uitingen van liefdadigheid helpen ons werk, maar zijn op zich broze en tijdelijke oplossingen. Deze initiatieven zijn echter geïnspireerd door oprechte naastenliefde  en hebben  Gods zegen. Het geeft ons veel voldoening om in dergelijke omstandigheden te werken.
Klooster: Hoe is de humanitaire hulp georganiseerd?
Abu Georges: We hebben verschillende ambulances en hospitainers (een klein ziekenhuis in een container) ter plaatse. Daar behandelen we de slachtoffers. Maar ook daar doen zich nieuwe problemen voor. Er komen vaak mensen die geen slachtoffer van de aardbeving zijn maar die, na jaren van armoede, van de gelegenheid gebruik maken om zich gratis door een dokter te laten onderzoeken. We hebben een budget gekregen om de slachtoffers van de aardbeving te helpen, maar we kunnen het niet vragen: Mevrouw, bent u een slachtoffer van de aardbeving of arm vanwege de economische situatie?

Er zijn ook nieuwe ziekten door het gebrek aan hygiëne. De slachtoffers hebben vaak alleen de kleren die ze tijdens de aardbeving droegen. Als we kleding uitdelen hebben we vaak problemen om de juiste maat bij de juiste persoon te krijgen. We zien vaak mensen rondlopen met veel te grote kleren. 

We bieden dagelijks maaltijden aan. We hebben een grote keuken, waarna we de warme maaltijden in auto's bij de mensen thuis uitdelen. We hebben door het embargo een toegenomen gebrek aan medicijnen. We delen matrassen en dekens uit en hebben verschillende tenten geplaatst waar mensen kunnen slapen. We bieden ook psychologische hulp. Veel kinderen zijn getraumatiseerd. Veel mensen hebben hun flat op de 5de of 6de verdieping nog, maar ze durven niet meer terug omdat ze bang zijn dat het plafond 's nachts op hen valt. Zij ruilen het comfort van een huis liever in voor de onveiligheid van de daklozen. Veel van de gebouwen zijn al beschadigd door de oorlog, ook al staan ze nog overeind, de aardbeving heeft ze verzwakt.
Klooster: Wat zijn de meest dringende noden? 
Abu Georges: God zij dank kunnen we op vele niveaus helpen. We hebben budgetten voor één of twee maanden, maar we moeten aan de lange termijn denken. Voordat huizen herbouwd zijn, voordat de lokale economie zich herstelt, hebben we minstens zes tot twaalf maanden nodig. Het is van vitaal belang om in die periode noodhulp te verlenen. Dat is onze zorg op dit moment.

*

Ziehier  de trailer van het interview dat Brecht Arnaert voor Epoché met mij hield op maandag  6 maart 2023 in het gastenkwartier van de Postelse abdij:


Het hele interview van 2,5 u kun je maandag in je mailbox krijgen, indien je je emailadres achterlaat op Epoché: www.epoche.live

Varia