Een verslag uit Syrië zonder poco bril

Geplaatst op door

Goede Vrienden,

De recente televisiereeks van VRT Canvas met vier afleveringen van “Godvergeten” over het seksueel misbruik in de katholieke Kerk, heeft Vlaanderen erg in beroering gebracht en grote verontwaardiging opgewekt. Een dieptepunt vormt zeker de populaire bisschop Roger Vangheluwe van Brugge (1984-2010), die blijkt zijn neef jaren lang misbruikt te hebben en pas in 2010 zijn ontslag aanbood. Dat hij blijkbaar daarover lichtjes heen ging, in plaats van openlijk vergeving te vragen  en boete te doen, werd hem terecht erg kwalijk genomen.

Vrij van TV, dagblad en radio, heb ik de uitzendingen dus niet gezien maar wel commentaren gelezen en beluisterd.  De sterke antiklerikale reflex en soms erg emotionele reacties kan ik goed begrijpen. Klachten van slachtoffers werden blijkbaar in  het verleden veel te weinig ernstig genomen. In de openbare opinie klonken harde verwijten aan de Kerk[H1] .  Verschillende bekende personen willen uit de Kerk.

In deze bijdrage wil ik de blik verruimen en verdiepen. Al sta ik letterlijk ver af van deze commotie in Vlaanderen, toch voel ik er me er nauw mee verbonden. Het gaat om de Kerk van Jezus Christus, waarvan ik hou. Deze Kerk is veel meer dan een aards instituut van heiligen en zondaars. Het is ook een hemels mysterie en het ‘’mystiek Lichaam’ van gelovigen, waarvoor Christus gestorven is tot redding van alle mensen. Dat in deze gemeenschap van mensen ook de duivel werkzaam is, mag niet verwonderen. Tijdens het aardse leven van Jezus Christus was de duivel nooit ver weg. Hij zal ook onder ons en in ons actief blijven tot de uiteindelijke overwinning van Christus met Maria aan het einde der tijden. Bovendien ben ik nog om een andere reden nauw verbonden met de huidige beroering in Vlaanderen. Vele seksuele misbruiken blijken wettelijk al lang verjaard te zijn. Dat gaat dus om een gedrag uit mijn tijd en de tijd van mijn vorming. Dit brengt me tot de vraag: wat ontbrak er toen aan de seminaries en kloosters, zodat een zo groot aantal  priesters en religieuzen tot zulk seksueel wangedrag kwam? Het gaat hierbij niet over een voorbijgaande zwakheid, waaraan iedereen onderhevig is, maar over een voortdurend leven van diep moreel verval. Wat ontbrak er toen aan hun vorming? Het is hier onmogelijk om op alle nuances in te gaan. Er waren toen ook heiligen en helden. Velen volgden het voorbeeld van Eduard Poppe (+ 1924), een monument van een creatieve heilige priester. (Nvdr: zie video’s onder deze paragraaf) En Vlaanderen zond nog steeds zijn zonen en dochters als missionarissen uit over heel de wereld. Dit zal evenwel kort daarna fel verminderen en zelfs helemaal stilvallen. Als antwoord wil ik echter dit sterk vermoeden geven: de totale morele ineenstorting van het openbaar maatschappelijk leven, die wij nu meemaken en die iedere dag met rasse schreden verder  gaat, was toen reeds “in de kiem” werkzaam. Waar gaat het voor christenen om? Dat zij de leer en het leven van Jezus en zijn Evangelie begrijpen en navolgen. Hiermee zullen we nooit helemaal klaar zijn maar we moeten toch trachten de kern te bewaren en ons niet door modeverschijnselen laten verleiden, wat denk ik, wel gebeurd is.

De “golden sixties” brachten een overdreven enthousiasme jegens de positieve wetenschappen en de techniek. De beroemde Amerikaanse econoom Herman Kahn (+1983) kwam ook in Brussel vertellen dat tegen het jaar 2000 alle grote problemen van de wereldfamilie opgelost zijn. Het was een sfeer van: we kunnen alles, we hebben alles in  handen en we mogen alles. Hierbij kwam dan nog de revolutie van mei ’68 met de nieuwe onaantastbare wet: het is verboden te verbieden. Ondertussen genoten de seksuele revolutie en de verleidelijke fantasieën van S. Freud ook in gelovige middens veel belangstelling. Bij dit alles, werd, zo meen ik, de volkomen originaliteit van Jezus en het Evangelie te zeer uit het oog verloren. Dat de totale zelfgave van Jezus, in vrijheid en liefde de hoogste roeping is van ieder christen, was soms ver weg. De nieuwe stromingen hadden meer succes.

Een ware genadeslag werd toegebracht, menen we, door de zogenaamde humanistische psychologie van Carl Rogers (+ 1987) en Abraham Maslow (+ 1970) terwijl dr. Benjamin Spock ( 1998) de moeders leerde hun kinderen helemaal vrij te laten want “er zit geen kwaad in”. Zijn boek met deze psychologische blunders werd een nooit geziene bestseller en vloog de wereld rond met meer  dan 30 miljoen exemplaren! Op het einde van zijn leven begreep hij dat hij generaties terroristen gekweekt heeft. In de jaren  ’70 werden vele retraites, bezinningsdagen, kapittels… vervangen door “vormingsdagen” (counseling) onder leiding van een van die humanistische psychologen die de deelnemers leerde naar hun eigen gevoelens te luisteren. Op zich was dit uiteraard niet slecht maar het persoonlijk gevoelen werd vlug de hoogste norm en vele religieuzen en priesters volgden hun gevoelen in plaats van het Evangelie en traden uit. Er zijn ook treffende getuigenissen van humanistische psychologen die achteraf beseften dat ze eigenlijk met een duivels werk bezig waren, wat iemand die het Evangelie en Jezus kent al lang had moeten weten. Mogelijk was er in die tijd nog een ander tekort, nl. de geforceerde godsvrucht of valse ascese van hen die van alles weten wat niet mag, zich aan uiterlijke devoties vastklampen maar geen echte liefdesband hebben met Christus. Dit is het verwijt van Paulus: dergelijke geforceerde godsvrucht is even slecht is als de zinnelijke bevrediging (Kolossenzen 2, 16-23).

En nu beleven we het resultaat van een wereld zonder God en zonder een diepe verankering in Christus: een grenzeloze, obsessionele seksualisering van het maatschappelijk leven, de opgedrongen vroeg-seksualisering van kinderen en hun keuzevrijheid om jongen of meisje te zijn om zich later eventueel uiterlijk te laten bijwerken met beenhouwerspraktijken, het genetisch gefabriceerd voedsel met insecten om de  planeet te redden, het streven naar onbeperkte, wettelijke homofilie en pedofilie, uitgebreide euthanasie, alom de regenboogvlag als propaganda van allerlei seksuele perversie. En dan het paradepaardje van de Europese en westerse “waarden”: abortus met een gemanipuleerde geneeskunde die hiervoor doden-heren vormt in plaats van geneesheren. Deze zware aanslag op de lichamelijke én geestelijke gezondheid van de moeder en het gruwelijk vermoorden van een onschuldig en weerloos mensenkind wordt als noodzakelijke vooruitgang voorgesteld, door hen die strikte bescherming van dieren eisen en respect voor het klimaat. Deze mensenoffers zouden noodzakelijk zijn om bevrijd te worden van lijden en welvaart en geluk te krijgen. Toen Bernard Nathanson (+ 2011), de eerste en grootste “aborteur” in New York en medestichter van een machtige pro-abortusbeweging in de VS  eindelijk begreep waar hij mee bezig was, onthulde hij de gruwelen hiervan in de film “De Stille Schreeuw” en de leugens van de hele pro abortus beweging in “Aborting America”. Deze joodse atheïst liet zich dopen in de katholieke Kerk en heeft voor de rest van zijn leven boete gedaan en openlijk, wereldwijd gepleit voor de absolute bescherming van ieder ongeboren mensenleven. Alleen in de katholieke Kerk, zo getuigde hij, vond hij aansluiting bij zijn wetenschappelijke inzichten én de weg van vergeving voor zijn zware zonden.                                                                                               

P. Daniel, Mar Yakub, Qâra, Syrië, 13.10.23

Flitsen

Zaterdag vierde de oosterse kerk de heilige Sergius en Bacchus, legioensoldaten in het Romeinse leger die om hun geloof onder Maximianus Galerius de marteldood stierven rond 297. Het zijn de patroonheiligen van het vierde eeuwse Grieks-orthodoxe kerkje in Qara, waar geen orthodoxe christenen meer zijn. De Grieks-orthodoxe priester Paisios van Deir Atieh ging ditmaal voor in de plechtige lauden en Eucharistie, met een ruime vertegenwoordiging van de Grieks-katholieken uit Qara. Abouna Georges en ook onze gemeenschap waren aanwezig. Abouna Paisios gaf een ontroerend sermoen over het verlangen naar “heiligheid” en de grote rol die de ouders hierin spelen. Bijna wenend getuigde hij dat hij zijn priesterschap te danken heeft aan de authentieke vroomheid van zijn moeder.

Het experiment van de “woestijndag” vorige week is iedereen zo goed bevallen dat we dit wekelijks zullen herhalen op maandag. Geen officiële samenkomsten noch gezamenlijke gebeden, iedereen doet zijn werk in zo’n groot mogelijke stilte en neemt zelf zijn tijd voor gebed.

مركز توق of Tawq center uit Aleppo organiseerde in Masjtaya (vallei van de christenen – tussen Homs en Tartous) deze week een vierdaagse hoe een goeie parochie leader worden – cursus voor de priesters van geheel Syrië, een management cursus op het hoogste niveau gegeven door Prof. Raymond Khouri (Libanon). Ongeveer 16 priesters waren present uit de verschillende christelijke denominaties: Grieks-Orthodoxen, Grieks-Katholieken, Syriac Orthodoxen (die in de taal van Christus bidden), Syriac Katholieken en één Maronitische priester (die de meerderheid uitmaken in Libanon). Pater Jean, gewijd in de Grieks-Katholieke ritus, heeft hen vergezeld. Dit is is wat hij ervan vond:

Het was erg boeiend om verschillende priesters van verschillende denominaties te leren kennen. De management cursus was erg leerrijk. Het ging er vooral om  te leren hoe met verschillende karakters in verschillende omstandigheden om te gaan in de plaatselijke parochie. Een klein voorbeeld:

Pater Dimitri, Grieks-orthodoxe priester, haalde aan dat hij onlangs kleren gekregen had om uit te delen aan zijn parochianen. Hij stelde een kleine groep verantwoordelijken aan voor deze liefdadigheidsopdracht. Hij zei hen: “Deel die kleren uit. Om jullie op voorhand te bedanken nodig ik jullie uit om als eerste kledingstukken uit te kiezen voor uzelf”. Toen hij de volgende ochtend de zaak kwam inspecteren stelde hij vast dat de verantwoordelijken voor de uitdeling doodleuk de kledingzaken leeggeplunderd hadden. De prof. legde uit dat de slechtste van alle motivaties “prijsuitdeling” is: “Als je dit doet geef ik je dat”. Het doodt de zelfgave en maakt de mensen lui. Uiteindelijk doen ze niets meer als er geen “prijs” aan vasthangt. De prof stelde de volgende tussenoplossing voor: “Volgende keer zeg hen dat ze elk één kledingstuk mogen uitkiezen” voor dat ze gaan uitdelen. Het is nog altijd een prijsuitdeling maar fel geminderd en redelijk.

Jammer genoeg is de “prijsuitdeling-mentaliteit” fors aanwezig in de huidige Syrische christelijke samenleving. Na 8 jaar oorlog sinds 2013 en sindsdien de force economische crisis zijn de christenen erg arm geworden. Alle jongeren dromen ervan om naar Europa te reizen – er is geen werk en geen of weinig toekomst hier. Degenen die blijven blijven uit overtuiging (een bitter kleine minderheid). Mensen overleven vandaag dankzij het geld die ze ontvangen door familieleden die in het buitenland (vnl. het westen) werken/wonen.

De kerk is vandaag vooral een liefdadigheidsinstelling geworden die voor alles moet zorgen: werk, verbouwingen, voedselpakketten enzovoort. Dat is loofwaardig en de Kerk is bereid maar ook arm en kan niet alle vragen dekken. Dit creëert jammer genoeg een prijsuitdeling mentaliteit bij de lokale christenen die van de Kerk alles verwacht. De christenen zijn hier moe. Toch is er hoop bij velen. Wij willen vooral werken en bidden opdat ze kunnen blijven. Tawk center en de management cursus hebben enkele erg interessante sleutels gegeven om in de huidige moeilijke situatie verlicht door de Heilige Geest en gesterkt door academische managementmodellen als herders van de Kerk de juiste houding te hebben tegenover verschillende karakters en problemen binnenin de parochies in de huidige Syrische samenleving

Over de waarheid van de Bijbel : Gelijkenissen tussen de Ark van het Verbond en de Anubis kist.

In onze studie over de vraag of Mozes wel of niet de eerste vijf boeken van het Oude Testament zou hebben geschreven, willen we ons vandaag richten op de Ark van het Verbond.

Toen Mozes het volk Israël uit Egypte bevrijdde, droeg God hem op om een Heiligdom te bouwen. De Ark van het Verbond was een relikwie van de hoogste heiligheid die in het Heilige der Heiligen van de Tabernakel werd geplaatst, waar God met Mozes sprak: “Daar zal Ik je ontmoeten, en van boven het verzoendeksel, van tussen de twee cherubs die op de Ark van het Verbond staan, zal Ik tot je spreken over alles wat Ik je zal opdragen voor het volk Israël” (Exodus 25:22). Laten we eens kijken naar de opvallende parallellen tussen het ontwerp van de Ark van het Verbond en het Egyptische heilige meubilair. We zullen opmerken dat deze overeenkomsten indirect bewijs zijn dat het auteurschap van de Pentateuch door Mozes waarschijnlijk maakt, omdat het ontwerp van de Ark van het Verbond perfect past bij de Egyptische cultuur van de tijd waarin de Israëlieten leefden. God gebruikte in zijn neerbuigendheid de architecturale concepten van die tijd, maar transformeerde ze radicaal om de Israëlieten te onderwijzen en hen te vertellen: “Luister, Israël! De Heer, onze God, de Heer is EEN. Gij zult de Heer, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw kracht” (Deuteronomium 6, 4-5).

Hier is een heiligdom dat Mozes bouwde volgens het model dat God hem tijdens een visioen op de berg Sinaï liet zien (vgl. Exodus 25, 8-9). In het buitenste gedeelte werden de offers op het altaar verbrand. Het binnenste gedeelte (onder de tent) was verdeeld in twee delen: het heilige en het heilige der heiligen (waar de Ark van het Verbond werd bewaard).

De Ark van het Verbond

“Zij (de Israëlieten onder Mozes) zullen een ark van acaciahout maken. De lengte zal twee en een halve el zijn, de breedte anderhalve el en de hoogte anderhalve el“. (Exodus 25, 10)

De Ark van het Verbond (hier afgebeeld in het Heilige der Heiligen) is een reliekschrijn, d.w.z. een kist ontworpen om een relikwie in te bewaren. In dit specifieke geval waren de relikwieën de twee tafelen van de Tien Geboden van de Wet die God aan Mozes gaf op de berg Sinaï: “Toen Hij klaar was met tot hem te spreken op de berg Sinaï, gaf Hij Mozes de twee tafelen van het getuigenis, tafelen van steen, geschreven met de vinger van God” (Exodus 31,18). Mozes plaatste deze tafelen in de Ark van het Verbond (vgl. Deuteronomium 10, 2). De ark werd in het Heilige der Heiligen in de Tabernakel geplaatst (1).

“Lokalisme?”

God sprak tot zijn volk boven de ark, tussen de vleugels van de cherubs (zie foto hierboven): “Daar zal Ik u ontmoeten en van boven het verzoendeksel, van tussen de twee cherubs die op de ark van de getuigenis zijn, zal Ik tot u spreken over alle geboden die Ik u voor het volk Israël zal geven” (Ex 25, 22).

God heeft zich tot zijn volk neergebogen. Zichzelf volledig aan zijn volk openbaren is gewoonweg te overweldigend. We hebben hiervan een voorbeeld: “Toen Mozes de berg Sinaï opging, bleef het volk aan de voet van de berg: het hele volk zag en hoorde de donder, de bliksem, het geluid van de bazuin en de berg roken. Het volk was bang en beefde; ze stonden aan de kant en zeiden tegen Mozes: ‘Spreek tot ons en we zullen luisteren; maar laat God niet tot ons spreken, anders zullen we sterven.” (Ex 20, 18-19). De Israëlieten gaven er de voorkeur aan dat profeten tot God spraken en Gods boodschap aan hen overbrachten.

Met de Ark van het Verbond onthulde God geleidelijk wie Hij was, zonder zich rechtstreeks tot het volk te richten, maar verborgen tussen de vleugels van de cherubs. Egyptoloog David Faulk  legt uit:

“Vandaag de dag vinden we het vreemd dat mensen denken dat God maar op één plek en op één moment te vinden is [in dit geval tussen de vleugels van de cherubs], maar dit was het overheersende geloof aan het einde van de Bronstijd. Alle culturen die we kennen uit die tijd, waarvan we verslagen en geschriften hebben, geloofden dat een God slechts op één plaats en op één tijd kon zijn; het is een geloof dat lokalisme wordt genoemd”.

De Ark van het Verbond respecteert de conventies van het geloof van die tijd. God creëerde daarom een heilige ruimte in het tabernakel, tussen de vleugels van de cherubs van de ark van het verbond, die van de ene plaats naar de andere zou worden vervoerd totdat het zijn eindbestemming in Salomo’s tempel zou vinden.

Overeenkomsten tussen de Ark van het Verbond en Egyptisch heilig meubilair

Er bestaat geen precies prototype van de Ark van het Verbond, maar veel Egyptische heilige meubels vertonen er een specifieke gelijkenis mee. Op een paar uitzonderingen na hadden sommige Egyptische goden geen tempels of cultussen, maar de overgrote meerderheid van het Egyptische pantheon had heilige meubels. De Israëlieten gebruikten een kenmerkend Egyptisch motief toen ze de Ark bouwden. De kist van Anubis lijkt qua constructie erg op de Ark van het Verbond.

De kist van Anubis uit het Egyptische graf van Toetanchamon, in 1922 ontdekt door Howard Carter en Lord Carnarvon, met de houten staven die werden gebruikt om de kist van de ene plaats naar de andere te vervoeren

De kist van Anubis (de god die de doden naar het hiernamaals begeleidde) is een canopische kist die werd gebruikt om canopische kruiken (met daarin de organen van het lichaam) naar een graftombe te vervoeren.De kist was van binnen en van buiten bedekt met goud (zoals de Ark van het Verbond – vgl. Exodus 25, 11; 37, 2), bevatte heilige voorwerpen (zoals de Ark van het Verbond – vgl. Deuteronomium 2, 5) en werd gedragen door houten staven (zoals de Ark van het Verbond – Exodus 25, 13).Het deksel werd een “verzoendeksel” genoemd (zoals het deksel van de Ark van het Verbond – zie Exodus 25, 17) en droeg een beeld van Anubis dat uit één stuk met het deksel was gemaakt. Deze kenmerken lijken erg op die van de Ark .

(1) [1] https://www.thetorah.com/article/the-tabernacle-in-its-ancient-near-eastern-context#:~:text=%E2%80%8DThe%20“Tabernacle”%20of%20Rameses%20II,in%20the%20Battle%20of%20Qedesh.

P. Jean

Nvdr: foto’s vindt u terug op Deir MarYakub El Mukata indien de techniek en IT-aansluiting het toelaten.

Varia

U krijgt meer info via de icoontjes onderaan: ondertiteling en vertaling