Vandaag, 21 mei, wordt de heilige Collen herdacht. Hij zou op 21 mei in het begin van de 7de eeuw overleden zijn. Hij werd begraven in zijn kapel in de zgn. “oude kerk” in Llangollen, een plaats in Noord-Wales, die naar hem verwijst: het is een mutatie van zijn naam Collen; afgeleid van het Welsh llan dat kerk of een christelijke plaats betekent en “gollen” een mutatie van “Collen”.
Het staat vast dat Collen een historische persoon is geweest. Maar alles wat we van hem weten berust op legende. Daarin wordt verteld dat hij een zoon was van een Welshe vader, Gwynoc, en Ierse moeder, Ethinen. Zijn familie zou behoord hebben tot een van de oudste adellijke geslachten in Wales. Voor zijn opleiding werd hij naar Orléans aan de overkant van de zee gezonden ten tijde van keizer Julianus de Afvallige (361-363).
In die tijd heerste er strijd tussen heidenen en christenen. Een heidens krijgsman, Byras (of Bras) genaamd, daagde de christenen uit voor een tweegevecht tussen hem en hun kampioen. De verliezer verplichtte zich de godsdienst aan te nemen van de winnaar. Als Byras zou winnen, zou hij alle (pas gestichte) kerken en kerkjes met de grond gelijk maken. De paus ging dus op zoek naar een voorvechter, en kreeg ingegeven dat hij naar Porth Hantwn (Southampton?) moest gaan. Daar trof hij Collen aan en deze was inderdaad bereid het gevecht aan te gaan. Hij overwon Byras, waarop alle Grieken (!?) zich tot het christendom bekeerden.
Collen werd gehuldigd als de grote kampioen van de christenen. Maar zelf begaf hij zich naar een de bron die nog steeds zijn naam draagt: Hynnon Collen. Door zich daar te wassen hoopte hij van zijn zonde verlost te worden. Hij had in het gevecht met de heiden de verkeerde wapens gekozen. Hij had niet met het zwaard moeten vechten maar met de middelen die een christen waardig zijn: met het woord en met voorbeeldig gedrag.
Zo keerde hij als boeteling naar Brittannië terug en moet geleefd hebben op de plek waar later het beroemde Engelse klooster Glastonbury zou worden gebouwd. Van die plaats geloofde men dat daar in oeroude tijden het geheimzinnige Avalon gelegen had, het toevluchtsoord voor Keltische goden en geesten. Verneem meer…