Meer dan 70 jaar na de WOII krijgen de zgn. “Wolfskinder” de mogelijkheid een aanvraag voor schadeloosstelling in te dienen. Zonder ouders, zonder familie, zwierven de kinderen na de oorlog door de Oost-Pruisische bossen op zoek naar eten, naar onderdak. Velen vonden in Litouwen – met verloochening van hun Duitse identiteit – een nieuw onderkomen. Talrijke kinderen werden tot dwangarbeid gedwongen.
„Wolfskinder ist die Bezeichnung für deutsche Kriegswaisen, die nach 1945 auf der Suche nach Lebensmöglichkeiten in außerdeutsche Zusammenhänge gerieten und später als Erwachsene im Ausland (Polen, Litauen, Lettland Estland usw.) unter falscher Identität leben mußten.”
Na de oorlog dacht men er niet over na. Jonge mensen vergeten immers snel, luidde het gemakkelijkheidshalve. Pas rond 1990 werd het thema actueel. Niet dat de bereidheid groot was om recht te doen aan de ellende van de kinderen, niet door de politiek, niet door de maatschappij. Men vergelijke met de “Wir schaffen das”-hysterie voor vreemde ‘vluchtelingen’, met de fluwelen-handschoenen-opvang van ‘niet begeleide jongeren’. Men verkoos “Wir haben es nicht gewußt“. Kop in kas en zwijgen. Duitse kinderen kunnen geen oorlogsslachtoffers zijn.
Het is ook historicus-germanist, Christopher Spatz, verdienste dat de federale regering nu mogelijke schadeloos-stellingen voor de “Wolfskinder” bespreekbaar wil maken. De “Gesellschaft für bedrohte Völker” vroeg Christopher Spatz de lijdensweg van de kinderen wetenschappelijk te schetsen. Hierbij was niet een vergelijking met andere slachtoffer-groepen maatgevend maar wel het persoonlijke leed en individuele verantwoordelijkheid. Kortom, om hen een stem te geven.
Tot het einde van dit jaar kunnen ze een aanvraag indienen. De termijn wordt niet verlengd. De behandeling is verbonden met het dossier van voormalige Duitse dwangarbeiders. Wordt het een nepdossier? Met nep-schadeloosstellingen? Hoe moeten de Wolfskinder bewijzen dat ze als kind tot dwangarbeid verplicht werden? Overbodig te stellen dat er geen arbeidscontract opgesteld werd… en dat vele kinderen door ondervoeding – of zelfbeschermingsmodus – herinneringsproblemen hebben. Een lijst met hun ‘arbeidgevers’, aard van het werk, plaats, seizoen, mede-slachtoffers zou moeten volstaan… Zou.
Wie tijd en zin heeft kan deze illustrerende docu-film bekijken: “Die Kinder der Flucht”
Späte Anerkennung für Wolfskinder