Sint Anneke, de ‘plage’ van Antwerpen

1910

Een babbelgrage Antwerpse doet haar uitleg aan Bob Van Bael, het verhaal van een zonderlinge liefde: volg bruggetje naar de uitzending van Echo dd. 30.09.1967.

Eeuwenlang was de linker Scheldeoever een moeraspolder met louter een militaire functie. Het gebied noemde toen het Vlaamsch Hoofd en de Schelde vormde de natuurlijke grens tussen Vlaanderen en Brabant. De enige bebouwing waren enkelen forten en schansen die de Scheldebocht bewaakten. Het was pas onder Napoleon, die van Antwerpen een handelsstad met een maritieme functie wou maken, dat er voor het eerst plannen kwamen om de stad uit te breiden op de andere oever. Het Vlaams Hoofd verloor haar functie als fort maar behield wel een militaire functie als kazerne. Daarnaast liet Napoleon plannen tekenen om een nieuwe stad, die hij Ville Marie-Louise doopte, op te trekken op de linker Scheldeoever met woonzones en militaire zones en met een kabelbrug die de beide oevers zou verbinden. De nederlaag van de Franse keizer in Waterloo deden de onuitgevoerde plannen in de archieven belanden. De Hollanders waren enkel geïnteresseerd in de polders, bouwden ook twee bijkomende forten, Fort Kallo en Fort Zwijndrecht maar daar bleef het dan ook bij. Ondertussen had zich rond de kazerne van het Vlaams Hoofd al wel een klein gehucht ontwikkeld dat de naam Sint-Anna kreeg, genoemd naar de vroegere bedevaartkapel die er al sinds de 13e eeuw stond.

Meer weten?  Klik hier.

8 gedachten over “Sint Anneke, de ‘plage’ van Antwerpen

  1. Als Napoleon zulke grootse plannen had met Antwerpen, moeten wij zijn nederlaag in Waterloo dan wel vieren?

  2. Het Sint Tanneke , het Noordkasteel ik heb het allemaal mogen meemaken !
    Waar is den tijd , geen tjoek tjoeken , behalve hier en daar ene als bezienswaardigheid . Ik zou terug , naar die voor mij , goede oude tijd willen met de kennis die ik nu heb . Ik zou als volwassene in een kleuterlichaam het parlement op stelten zetten . Wie had het ooit durven dromen dat het allemaal zo ver zou komen .

  3. Leuk filmpje, deze dame is goed van de tongriem gesneden. ‘t Zal wel zijn dat de tunnel een enig stuk is. Vroeger ging ik met mijn grootouders regelmatig door de voetgangers tunnel, waarna mijn grootvader op linker oever een lekkere West Malle dronk, en dan terug naar huis (Borgerhout, Den Drink). Dat was regelmatig de zondagse uitstap. Zo een 50 jaar geleden.

  4. ‘Als Napoleon zulke grootse plannen had’

    Vlamingen in de Zuidelijke-Nederlanden ondergingen niet gedwee de knoet van de Franse bezetter, hoe deden het de Noord-Nederlanders?
    Terwijl in de proclamatie van 1 juni 1975 nog wordt verkondigd dat de Representanten van Holland ” op woensdag 17 juni, zich en corps zullen begeven naar een openbare plaats, om de God van de hemel en de aarde te danken voor zijn zegeningen, aan dit vrij geworden Gemenebest bewezen’ ( de Bataafsche Republiek was ontstaan) was er in 1806 van die vrij geworden republiek niet veel meer te bespeuren. Lodewijk Napoleon was koning geworden van het land. Lang is hij het niet gebleven want in de nacht van 2 op 3 juli 1810 reisde hij af naar Graz, waarop het koninkrijk Holland op 9 juli werd ingelijfd bij het Franse Keizerrijk. Blijkbaar moet dat in het Koninkrijk Holland niet doorgedrongen zijn want op 2 september 1810 wist de brave maarschalk Daendels niet wie baas was en of men dan geestdriftig moest zijn of niet. Op die dag was Lodewijk namelijk jarig en reeds op 8 augustus had men bevel gegeven tot algemene geestdrift. Daendels had wel geruchten opgevangen dat de ‘dierbare persoon van de beminde koning’, geen koning meer was en bijgevolg ook geen dierbare persoon meer. Toch waagde hij het erop, schreef een rede waarin hij de kool en de geit spaarde en die eindigde met :
    1- ZIJNE MAJESTEIT, de koning van Holland, onze heer en meester, aan ons allen even hartelijk dierbaar, hetzij hoogst dezelve BLIJVE onze Souverein, dan wel de Kroon van Holland MOGTE verwisseld hebben tegen de troon van een aanzienlijker gewest en gelukkiger klimaat.
    2- De Keizer Napoleon De Groote, ons mede even ‘dierbaar als broeder van onze koning, of als AANSTAANDE souverein.
    3- Het verdere huis der Napoleons.
    Of Lodewijk of Napoleon himself of de Napoleons ze waren de Nederlanders allen even hartelijk dierbaar.
    Op 20 februari 1811 is Daendels verlost van de tweestrijd wie nu wel of niet de baas was. Dan was er duidelijkheid over de nieuwe baas, want de dag nadien was ‘ er een plechtig festijn voor 130 personen, waar het eerst ter ere en op de gezondheid van onze nieuwe souverein, Zijne Majesteit de Keizer Napoleon, plechtig werd gedronken’.
    Zijne Majesteit had enige tijd daarvoor zijn oog laten vallen op Den Helder. Hij had in Antwerpen al een kanon op het hart van Engeland en wilde nu van Den Helder het Gibraltar in het Noorden van het Franse Keizerrijk maken. Daar werd hij op 16 oktober plechtig verwacht. De prefect wilde zich verdienstelijk maken en had daarvoor een lumineus idee…de zedelijkheid. Om Napoleons eerbaarheid niet te kwetsen moest wat opruiming geschieden en de verordening was : ‘alle vrouwspersonen van mogelijk immorele leeftijd, die zich niet kunnen legimiteren’ kwamen niet van dicht noch van ver in de nabijheid van Zijne Majesteit. Er moesten huwelijksakten getoond worden en alle vrouwen die zo’n braafheid bewijs niet hadden werden het dorp uitgezet. Dat was dus 1811.
    Na Waterloo schreven de deftige schrijvers dat ‘die Corsicaansche tiran volstrekt geen genie was, en dat het tot die tijd toe maar scheen…omdat hij aan de drank was verslaafd’. Men had namelijk in zijn reiskoets op de weg van Belle-Alliance een fles rum gevonden en buitgemaakt.
    En als slot over Napoleon De Grote twee regels uit het liedje van juffrouw Petronella Moens :
    ‘Hoe maakt het Bonaparte? Goed!
    Hij vreet laurieren, en zuipt bloed!’

Reacties zijn gesloten.