Joaquin Rodrigo – Concierto de Aranjuez

klassische-musikHet Concierto de Aranjuez is een concert voor gitaar en orkest, gecomponeerd door Joaquin Rodrigo (1901-1999) in Parijs in 1939.

Deze Spaanse componist maakte met dit stuk de gitaar in de klassieke muziek “concertwaardig”. De eerste uitvoering vond plaats in het Palau de la Música Catalana in Barcelona op 9 november 1940 en werd uitgevoerd door Regino Sainz de la Maza. Hij werd begeleid door het Filharmonisch Orkest van Barcelona met de dirigent César Mendoza Lasalle. Het Concierto was meteen een groot succes. In Madrid werd het voor de eerste keer uitgevoerd op 12 februari 1941.

Het concert bestaat uit drie delen, Allegro con spirito, Adagio en Allegro gentile. De gitaar wordt begeleid door een fluit, een piccolo, een hobo, een Engelse hoorn, twee klarinetten, twee fagotten, twee hoorns, twee trompetten en strijkinstrumenten.

Toen Rodrigo in 1939 het stuk begon te schrijven, verbleef hij nog in Parijs. In zijn beleving leek de rijke Spaanse cultuur te verdwijnen als gevolg van de burgeroorlog die in zijn vaderland woedde. Daarom probeerde hij elementen van die cultuur in zijn compositie vast te leggen. Zo verwijst hij in de titel naar het glorieuze verleden van het Spaanse koninkrijk: Aranjuez, 47 km ten zuiden van Madrid, was ooit de zomerresidentie van de Spaanse koningen. Zelf woonde Rodrigo hier ook een periode.

Het Concierto is het eerste werk van Rodrigo dat hij schreef voor gitaar en orkest. Een dergelijke instrumentatie is ongebruikelijk: het komt maar zelden voor dat de gitaar als alleenstaand instrument de enorme kracht van een vol orkest uitdaagt. Toch wordt de gitaar nooit overspoeld door het orkest: de solo blijft de hele compositie doorstaan.

Het bekendste stuk uit de compositie is het Adagio; de melodie wordt vaak gebruikt in films, series en reclamefilmpjes en wordt door veel mensen herkend.

Het tweede deel leverde Rodrigo het thema voor een andere compositie, En Aranjuez con mi amor. Deze compositie is ook in de lichte muziek bekend geworden en is door Richard Anthony, Nana Mouskouri en anderen uitgevoerd als Aranjuez, Mon Amour. In 1995 schreef Helmut Lotti de Engelstalige tekst All my life op dit lied.  Wij voegen de versie van José Carreras bij.