Terugblik: “Een volk toont de weg naar tolerantie”

Afbeeldingsresultaat voor terugblikIn 2007 schreef Charlotte Wiedemann een – uit het huidig perspectief – zeer interessant artikel in de ZEIT over Syrië, met de titel “Syrien: Ein Volk lehrt Toleranz”, in het Nederlands (“lehren” = les geven, aanleren, kennis doorgeven, vs. “lernen” = leren, kennis verwerven”) vrij vertaald:

“Een volk toont de weg naar tolerantie”.

Het artikel zelf zit verborgen achter een betaalmodus; u kan de inleiding hier lezen.  Wij hebben het gedeeltelijk kunnen inkijken (cursief).

Opmerkelijk artikel, iets om nu, 11 jaar en een verschrikkelijke oorlog met al zijn gevolgen later, over na te denken.

…Nergens in het M.O. heerst zoveel vrede tussen de talrijke geloofsgemeenschappen als in Syrië. Echter, de angst regeert: een uiteenvallend Irak kan het buurland mee in de afgrond trekken…

We weten nu dat het niet buurland Irak was, maar wel de machts-, territorium- en energiehonger van het Westen.  Syrië gold voor de oorlog als een oase van verdraagzaamheid tussen geloofsgemeenschappen en culturen.
Alleen al onder de christenen zijn er 11 verschillende geloofsbelevenissen. Moslims en christenen leefden vreedzaam naast elkaar, richtten zich samen in gemeenschappelijke gebedshuizen tot hun resp. God en respecteerden elkaar zoals nergens ter wereld het geval was.

… Het is een leerrijke ervaring met een onderzoek van Syrië bij een christen te beginnen. Want deze Grieks-katholieke priester verrast door een boze politieke reactie als men hem naar de tegenwoordige toestand der christenen vraagt. “Bush en zijn mensen zijn onwetenden! Zij begrijpen niets van politiek. Wij echter, wij begrijpen de politiek, wij leven middenin de politiek!” Dat Irak uiteen valt, is voor de priester een voortdurende nachtmerrie; dat de Amerikanen ook Syrië ethnisch-religieus willen destabiliseren is zijn ergste vermoeden. Niet alles is rozengeur en manenschijn voor de christenen in Syrië, vertelt hij voort, maar de grootste bedreigingen komen van buitenaf, niet van binnenuit. “Met deze regering gaat het ons tamelijk goed. Baschar al-Assad houdt van de christenen, hij weet dat ze hem trouw zijn, omdat ze kunnen genieten van de stabiliteit. En juist daarom, omdat we stabiliteit zo dringend nodig hebben, zeggen we aan het Westen: Laat ons gerust!” En dan schakelt de pater over in het Frans, de taal van het Westen, waarin hij gestudeerd heeft: “Laissez-nous tranquilles! Bemoeit u met uw eigen zaken, we hebben jullie niet nodig, jullie hebben ons nodig, jullie hebben onze olie nodig!…

… Sommige geestelijken maken er geen geheim van dat ze de Amerikaanse regering echt haten. Mocht George Bush op het idee komen Syrië te bezoeken zouden vele gemeenschappen hun kerkdeuren voor hem blokkeren. Nergens in het M.O. heerst tussen christenen en moslims, tussen soennieten en sjiieten zo veel vrede als in Syrië...

… Naast de deur: Irak, ten prooi aan burger- en geloofsoorlog, een nog gevoeliger weefsel van de maatschappij, een mozaïek van geloofsrichtingen met verwarrend vele steentjes, met vijf soorten moslims en elf soorten christenen met meer dan een dozijn nationale minderheden…

… Naakte cijfers over de 18 miljoen Syriërs tonen bij benadering een beeld van de ingewikkelde verhouding: 70% soennieten, ca. 16% sjiieten, 10% christenen. Maar Syrië is doordrongen van minderheden. Dat geldt vooral voor de christenen: rond 1930 waren ze nog goed voor bijna 40% der inwoners. Sindsdien zonk hun aantal voortdurend, vooral omdat moslims meer kinderen kregen. En het was ook een christen, die in 1943, onder de indruk van Atatürk en Lenin, de seculier-socialistische Baath (Arabische wedergeboorte)  oprichtte, die nu (2007) – sinds meer dan vier decennia Syrië leidt. En aan het controlepaneel zit weerom een minderheid: de familie Assad behoort tot de alawieten, een stroming aan de rand van de sjiietische islam, die lang als ketters vervolgd werden…

… Wie in een zo fragiel systeem leeft, moet het religieuze fanatisme vrezen. 800.000 Iraakse vluchtelingen bevinden zich al in het land. Als Irak ethnisch-religieus uiteen valt, dan dreigt voor Syrië het gevaar mee in de afgrond getrokken te worden…

Mevrouw Wiedemann had een glazen bol, echter zonder een kompasaanduiding.  De verwoestende bemoeienissen kwamen niet uit het oosten, maar uit het westen, dat er alles aandeed om de “afgrond” zo diep en steil mogelijk te maken en het Europese Avondland mee de dieperik in te sleuren.

Wie meer over haar wil weten, kan op YT video’s bekijken (zoek op haar naam).  Zij reist veel en vooral in het M.O.. en heeft een duidelijk eigen onafhankelijke – dikwijls afwijkende – mening over de situatie zoals bv over Iran, in schril contrast met bv. de Amerikaanse en Israëlische. (Interview met Charlotte Wiedemann)