Quo vadis, Syria?

De zelf-geproclameerde “enige democratie in het M.O.”, Israël, is weer bezig zich “pro-actief” te verdedigen tegen buurland Syrië dat op 6 februari zwaar te lijden had onder een vernietigende aardbeving, waarvan de naschokken nog steeds voelbaar zijn.

  • Begin 2023 werd de luchthaven van Damascus aangevallen met veel materiële schade en de dood van 2 Syrische soldaten.
  • Op 19 februari trok de Israëlische luchtmacht met vier F-16’s op jacht in de Damascus regio.  Verschillende doden en gewonden. 
  • Verschillende bronnen meldden vandaag Israëlische vliegtuigen die vanuit de Mid. Zee een luchtaanval op de luchthaven van Aleppo verrichtten.   Luchthaven buiten werking, startbaan beschadigd, ook voor de humanitaire missies naar het aardbevingsgebied.  Alle geplande vluchten worden omgeleid naar Damascus of Latakia.(www.washingtonpost.com/world/2023/03/06/syria-israel-strikes-aleppo-airport/) Over dodelijke slachtoffers en gewonden ontbreekt nieuws. Dagelijks landen er ca. 15 vliegtuigen met hulpgoederen uit de VAE, Iran, China, Rusland e.a. Doordat de vliegtuigen omgeleid moeten worden, duurt het langer eer er hulp kan verstrekt worden. Er wordt wanhopig op medicijnen gewacht. 500.000 daklozen moeten begrip hebben voor Israëls pro-actieve zelfbescherming…
  • En de wereld zwijgt…

Hierbij nog enkele voorlopige cijfers van de aardbeving:

  • 91794 gezinnen met 414304 gezinsleden werden getroffen
  • 6700 doden
  • 14.500 gekwetsten
  • 1553 geredde overlevenden
  • 6 vermisten
  • 4444 onveilige en onbeschermde gebouwen
  • 29751 gebouwen heeft ondersteuning nodig om terug veilig te worden
  • 292 gebouwen moesten gesloopt worden
  • onderzoek van gebouwen is afgerond
  • plannen nieuwe woongelegenheden voorbereid

Naar verluidt wordt Syrisch president Assad midden maart in Moskou verwacht.  Op de agenda: bilaterale relaties, Oekraïne,  de toenadering Turkije-Syrië, humanitaire hulp, oliebevoorrading en mogelijke investeringen in Syrië.

Het Turkse buitenministerie riep de VSA ambassadeur Jeff Flake op het appel n.a.v. bezoek van een Amerikaanse top generaal, Mark Milley,  aan de Syrische regio, die door het SDF (Koerden) gecontrolleerd wordt onder de hoge “bescherming” van het Amerikaanse leger.  Journalisten in zijn gevolg vroegen of de inzet van ca. 900 Amerikaanse soldaten in Oost-Syrië en op de Al-Tanf basis op de grens met Jordanië  het risico wel waard zijn.  Antwoord: een volmondig ja.  Sinds 2015 zijn is het VSA leger – zonder uitnodiging – in Syrië actief.  In Irak, waar ze officieel door de regering verzocht werden het grondgebied te verlaten, zouden er nog zo’n 2500 gestationeerd zijn. 

Dàt het de moeite waard is mag blijken uit de oliediefstal.  Aardbeving of geen aardbeving: het was “business as usual”.  Op 27 februari werden er minstens 34 tankwagens met gestolen olie via de illegale Al-Mahmoudiya grensovergang naar de Amerikaanse bases in Irak gebracht. 

Uiteraard protesteerde de Syrische regering tegen Milley’s verrassingsbezoek: wegens illegaal, een flagrante inbreuk op de soevereiniteit en integriteit van het Syrische grondgebied.

Na ca. 10 jaar, besloot ook Tunesië de diplomatische relaties met Syrië terug aan te halen.  Tunesisch president Saied vindt dat “de keuze van een Syrische regering een interne zaak is die uitsluitend de Syriërs aangaat.”

Stilaan gaan er meer en meer stemmen op om de isolatie van Syrië te doorbreken en de wurgende sancties op te heffen. Enkele Jordaanse jongeren starten een wereldwijde campagne om de door de VSA-geleide westerse, moordende sancties op het Syrische volk te beëindigen. “Elk westers land is medeplichtig aan deze trage genocide en oorlogsmisdaden tegen het volk…” … End the siege now…

Beelden uit Tunesie

Ook tijdens de Veiligheidsconferentie in München kwam dit thema aan bod.  De Saoedische buitenminister, prins Faisal bin Farhan Al-Saud, stelde dat de Arabische regio stilaan een consensus bereikt heeft tégen de Syrische uitsluiting.  En dat overleg met de Syrische regering nodig is om problemen, zoals de vluchtelingen en de gevolgen van de aardbeving, te bespreken.  Het huidige “status quo” zou niet langer houdbaar zijn.  De conclusies zouden nogal voor de hand liggend zijn: de internationale isolatie doet de Syrische bevolking lijden en heeft weinig of geen effect op de leefbaarheid van de Syrische regering.  Bovendien werden de banden met Iran steeds meer aangehaald.

Voormalig VSA ambassadeur in Qatar, Patrick Theros, stelt dat “Saoedi Arabië de realiteit erkent, dat Assad het overleefd heeft, en dat alle pogingen om hem ten val te brengen mislukt zijn.  Een verdere instabiliteit in Syrië bedreigt de Saoedische belangen.   De djihadistisch Al-Qaeda (HTS)-enclave in Idlib is zieltogend en Riyad zou de banden met Moskou willen aanhalen.” 

Een Saoedisch-Syrische toenadering zou voor de Syrische regering van het grootste belang zijn. Voor een hernieuwd lidmaatschap van de Arabische Liga is echter een consensus van de lidstaten nodig.  Qatar en / of Koeweit zijn de dwarsliggers, al heeft de emir van Qatar kritiek geuit op het politiseren van de ramp voor het eigen groot gelijk.    Als er iemand hen kan overtuigen is het wel het Saoedische koninkrijk.  Ook al zal de Syrische top van de regering niet snel vergeten dat de Saoedi’s  de extremistische milities materieel en logistiek gesteund hebben; toch zal de pragmatische aanpak het halen.  Saoedi-Arabië is de sleutel tot de Arabische diplomatische poort.

En toch is er wel degelijk een toenadering.  Op 20 februari bezocht Assad Oman, na Abu Dhabi en Dubai.  En parlementaire delegaties uit Egypte, de Emiraten, Irak, Jordanië, Libanon, Libië, Oman en PA bezochten Damascus op 26 februari.  Dergelijke diplomatieke missies maken duidelijk dat Arabische staten stilaan van mening zijn dat de Amerikaanse politiek t.o.v. Syrië mislukt is en dat hun resp. regeringen beter een onafhankelijke koers zouden varen om hun eigen nationale belangen in Syrië veilig te stellen, belangen die niet gediend worden door Assads regering blijvend te isoleren en Syrië verder richting Iran te drijven.

Irak stuurde 400 geprefabriceerde containerkamers, compleet met sanitair.

Zowel Saoedi-Arabië als de VAE beschouwen Syrië als een bijzonder kwetsbaar land, vooral door de economische sancties en… de aardbeving.  Daarom zien zij de “aardbevingsdiplomatie” als een opportuniteit om Assad in hun richting te doen manoeuvreren.  Vooral door Irans invloed te beperken of zelfs te doen omkeren; zij kunnen dat omdat het hen niet aan financiële middelen ontbreekt in de hoop dit ook tot in Washington te laten doordringen.  Gezien de sancties, de beruchte Caesarwetten, zullen ze voorzichtig zullen moeten laveren, gezien de mogelijke gevolgen.  Niemand in de Arabische wereld durfde het aan met Syrië handel te drijven, er te investeren of te helpen bij de heropbouw. 

Voor het moment ziet het er niet naar uit dat de VSA een andere politieke en militaire koers zullen varen.  Er was een aardbeving met meer dan 50.000 slachtoffers in Turkije en Syrië nodig eer der VSA hun wraaksancties voor een periode van 6 maanden d.m.v. de General License No. 23 afzwakten om humanitaire hulp aan Syrië mogelijk te maken.  Durven Saoedi-Arabië en de VAE na deze periode nog steeds hun Syrische broeders aan de Arabische borst te drukken?

Bovenop alle ellende heeft Turkije opnieuw de doorstroming van de Eufraat verhinderd, waardoor miljoenen Syriërs en Iraki’s in de problemen komen.  Niet alleen omdat ze hun velden niet kunnen bevloeien, maar ook omdat de watervoorziening achter de stuwdammen in het gedrang komt, waardoor hydro-elektrische energiestations stil zullen vallen en de bevolking geen elektriciteit en geen drinkbaar water heeft.  Dit wordt een humanitaire catastrofe in drie Syrische provincies: Raqqa, Deir Ezzor en Hasakah plus in 7 Iraakse provincies.

Het waterpeil is 4.5 m lager…

Meer info:

Afsluitend een klein teken van hoop:

Donderdag wordt op de luchthaven van Damascus de eerste Europese vlucht sinds 11 jaar verwacht. Air Mediterranean plant twee vluchten heen en weer per week: op donderdag en maandag uit Athene naar Damascus en op vrijdag en dinsdag in de omgekeerde richting.