Over een komiek die overschakelde naar drama

Oekraïens president Zelensky stond op het podium van de Münchener Veiligheidsconferentie opnieuw in ‘s werelds belangstelling. Ditmaal bespeelde hij een snaar, die – naar onze bescheiden mening – zijn westerse bondgenoten enigszins zou moeten verontrusten.

We citeren:

“Sinds 2014 heeft Oekraïne drie pogingen gedaan om een gesprek op gang te brengen met de garantie gevende staten van het Boedapest Memorandum. De drie pogingen faalden. Vandaag doet Oekraïne een vierde poging. Voor mij de eerste poging als president… Maar zowel Oekraïne als ik doen dit voor de laatste keer…. Ik trek dit in gang in het kader van het Boedapest Memorandum. De minister van buitenlandse zaken moet die overmaken. Als ze opnieuw niet plaats vinden of als ze niet in concrete beslissingen resulteren voor de veiligheid van onze staat, zal Oekraïne terecht vinden dat het Boedapest Memorandum niet werkt en dat alle 1994 beslissingen in de totaliteit in vraag gesteld werden.”

Gemakshalve vergat hij dat Oekraïne in de onafhankelijkheidsverklaring van 16 juli 1990 beloofde “niet te zullen aanvaarden, noch te produceren of verwerven van nucleaire wapens.”

Hij eiste een onmiddellijke samenkomst in het kader van het Boedapester Memorandum (1994) en dreigde ermee – mocht men niet op zijn eisen ingaan – uit het akkoord te zullen stappen en Oekraïne in het rijk der nucleaire bewapening te zullen doen toetreden. Tijdens het Memoradum van Boedapest verklaarden de post-sovjetstaten Kazachstan, Wit-Rusland en Oekraïne zich akkoord de op hun grondgebied gebleven sovjet-atoomwapens aan Rusland terug te geven en in de toekomst afstand te doen van eigen atoomwapens.

Oekraïne, bij monde van hun acteur-president, beweert nu dat de VSA, Rusland en G.B. Oekraïne een veiligheidsgarantie gegeven hebben, die ze nu niet vervullen, waardoor Oekraïne zich gemachtigd voelt uit het akkoord te kunnen stappen. Zelensky vergat daarbij te lezen dat de steun “slechts” zou gegeven worden als Oekraïne nucleair bedreigd wordt. In alle andere gevallen moeten de garanderende grootmachten in het geval van een conflict slechts “raad geven”.

Zelensky’s regering ziet het anders en dreigt de facto ermee zich van atoomwapens te voorzien – als de VSA en G.B. niet helpen bij de herovering van de Krim en de Donbass.

Oekraïne beschikt momenteel over 4 kerncentrales met 15 reactoren. Tsjernobyl niet meegerekend dat nog steeds onder toezicht staat. Theoretisch zou plutonium dus kunnen geproduceerd worden. Momenteel beschikt Oekraïne hiertoe niet over industrieel potentieel – tenzij een helpende hand zich aanbiedt. Trouwens, in de stad Zheltiye Vody (regio Dnepropretovsk) bevindt zich de mijnbouw Vostochny, Europa’s grootste producent van uranium.

Het Instituut voor Physica en Technologie, Charkov, het nationaal wetenschappelijk centrum zou daarbij kunnen ingezet worden. Kernphysica is een officiële vakrichting. Het instituut werd in 1928 opgericht, in 1932 werd daar voor het eerst in de USSR de kern van een lithiumatoom gesplitst. In de dertiger jaren werkte daar de latere Nobelprijswinnaar Lev Landau. Kortom: de wetenschappelijke basis is voorhanden. In dezelfde regio bevindt zich het constructiebureau “Juschnoje”, deel van het bedrijf “Juschmasch”. Daar werd bv. de krachtige Zenitraket gebouwd.

Wie in Zelensky nog steeds een komisch acteur ziet, zou wel eens bedrogen kunnen uitkomen. De nucleaire chantage is begonnen.

Lees ook: een analyse van Scott Ritter, voormalig veiligheidsofficier van de VSA marine, inspecteur van wapens en het INFverdrag: Ukraine’s nuclear fantasy is dangerous; Ukraine seeks to retain the status of a nuclear weapons state it never possessed: