Griechischer Wein Wahn
Het duet Merksel / Tsipras in Berlijn leek wel een sketch van een humoristisch duo. Beide politici weten dat de ‘gevreesde’ Grexit door de EU-potentaten tot elke prijs dient vermeden te worden. Beide politci weten dat de Griekse beloftes slechts voor de schijn opgevoerd worden om de subsidiërende EU-kiezers een rad voor de ogen te draaien. De transfers van de noordelijke naar de zuidelijke EU-lidstaten gaan gewoon door.
“Griechischer Wein… ist so wie das Blut der Erde! Komm schenk mir ein!” Dat was in 1974. Udo Jürgens, die zijn carrière een licht duwtje richting poco protestzanger wou geven. Herkenbaar voor de Duitse massa, die graag en dikwijls naar de goedkope Griekse kusten afzakte. In 1974 eindigde de militaire dictatuur in Griekenland en het land maakte kennis met zijn ‘democratische bevrijding’.
Zoals de Duitse minister van Financiën, Wolfgang Schäuble, recent nog in een toespraak voor de Konrad Adenauerstiftung vaststelde, bestaat er een lange falingstraditie bij de Griekse elite, die hun land naar de afgrond ‘geleid’ hebben. Deze traditie werd na 1974 weer in ‘eer’ hersteld. Tijdens de anti-communistische militaire dictatuur (… rechts = dictatuur, links = democratie) hadden er de meest tegenovergestelde ontwikkelingen plaats, die op economisch vlak een zekere hervormingsaffiniteit (inning der belastingen, investeringen aantrekken) kon op zijn actief zetten. Franz Josef Strauß noemde de Drachme in het jaar 1967 (artikel in Der Spiegel móet u gewoon nog eens lezen) ‘vandaag de stabielste munt ter wereld’.
Wie nagaat hoe na WOII de Marshallhulp in een groot zwart gat verdween, kan zich afvragen hoe dat kon gebeuren.
En daarmee zijn we weer in de kanselarij van Angela Merkel op 23 maart beland. Steeds opnieuw gaat het om dezelfde hervormingen, herstructureringen, om dezelfde beloftes, die nu de nieuw verkozen baas van de Griekse regering, Alexis Tsipras, moet uit zijn hoge hoed toveren. Hij belooft en belooft, steeds opnieuw, want hij heeft geld nodig om zijn quasi failliet land uit de miserie te helpen. Geld waarvoor wij moeten opdraaien.
Mogen wij daarbij – in de kantlijn – nog even aan de bail-out clausule herinneren?
De vraag, de eis, naar hervormingen is niet uit de lucht komen gevallen, is niet pas vijf jaar geleden begonnen toen de recentste Griekse tragedie begon. Ook toen Griekenland in 1981 tot de EU bijtrad en sindsdien van een breed gamma structuurgelden kon profiteren, was er – onophoudelijk – de druk voor hervormingen. En mogen we er nogmaals aan herinneren dat Griekenland pas kon toetreden nadat het met de cijfers op een niet propere manier gesjoemeld had. Een valse balans voorleggen, daarvoor gaat een bedrijfsleider naar de gevangenis. Niet zo met Griekenland, te belangrijk als NAVO-lid. Men vergelijke met de druk van de ‘grote broer’ om Turkije deel te laten uitmaken van de EU, met de inmenging in Oekraïne. Wat een ontgoocheling moet het zijn dat de rebelse Grieken zo ‘links’ gestemd hebben en – god beware – zelfs flirten met Poetin. Als Obama de Russische invloed wil inperken, wat let hem dan de Griekse regering onder de armen te grijpen? Zou nuttiger zijn dan de triomfantelijke intocht van Amerikaans oorlogsmateriaal in Kiev.
Vijf jaar lang hebben de Griekse regeringen niets anders gedaan dan hun private en overheidsfinanciers te paaien met beloftes. En die weldoeners bleven met een stugge zelfverloochening aandringen op hervormingen. Aan beide kanten weet men hoe men in Griekenland tot hervormingen kan komen – kan – nl. door een correcte balans op te stellen, de feiten te noemen en het gigantisch kaartenhuisje niet meer te stutten. En daar knelt het schoentje: bij de voorlegging van een balans moet moet men ervan kunnen uitgaan dat de cijfers kloppen, dat het gigantische gebrek aan een fundamenteel eerlijk gevoerde staatsboekhouding open en bloot aangetoond wordt zodat er tenminste een poging tot het Griekse herstel in een te overzien tijdperk kan in het vooruitzicht gesteld worden. M.a.w. het verschil tussen de wil voor hervormingen en de moed tot hervormingen. Wanneer die er komen … wie weet het? … de Griekse kalender…
Niet getreurd: Juncker is niet aan zijn proefstuk toe qua ‘inventief boekhouden’. Hij heeft het nu over ‘humanitaire hulp’; de centen kan hij blijkbaar uit een ander EU-vaatje tappen. Hij zou zomaar – wie had dat nu verwacht? – niet minder dan 2 miljard euro gevonden hebben in de grote EU-spaarpot met verschillende compartimenten. Eigenlijk, feitelijk, niet echt voorzien voor Griekenland, maar wie maalt daarom? Gewoon Griekenland het status van ‘humanitair rampgebied’ toekennen en de miljarden stromen van de ene EU-kas naar de andere.
Moeten de andere ontwikkelingslanden maar even wachten. Moet natuurlijk nog het boekhoudkundig probleempje van de EU-commissaris Valdis Dombrovskis opgelost geraken… in tijden van ‘niet genoeg middelen om de nood te lenigen’ dit dan herbenoemen als gelden die “toch nog geen bestemming gevonden hadden ”.
Vanzelfsprekend benadrukte de Poolse voorzitter van de EU, Donald Tusk, dat het geld niet mag misbruikt worden om de huidige financiële problemen eventjes op lange baan te schuiven… Neen, hoor, we zouden niet durven van die veronderstelling uit te gaan.
“Vertrouwen is het fundament waarop een goede samenwerking is gebaseerd” meende Alexis Tsipras.
Ja hoor, mogen afsluitend aan toevoegen: “Vertrouwen is goed, controle is beter” En bij de EUSSR is zelfs dat niet voldoende, want wie controleert de boswachter?
FT