Een verslag uit Syrië, zonder poco bril

Goede Vrienden,

Hoewel de oorlog tegen Syrië zich verder sleept, schijnen vele Syriërs zich al voor te bereiden op de tijd “na de oorlog”, met zijn hoopvolle vooruitzichten én grote praktische, economische moeilijkheden. Ze worden meer in beslag genomen door het dagelijkse leven dan door speculaties over het verloop van de oorlog of  over de wijze waarop de VS een totale oorlog schijnen voor te bereiden. Ook wij hebben ons deze week niet zozeer met de oorlog beziggehouden maar meer met geestelijke zaken, waarover ik verslag uit breng. Vervolgens kreeg ik opvallend veel reacties op mijn schrijven van vorige keer over geschiedenisvervalsing, Freud en de “ Verlichting”. Graag wil ik hierop een antwoord formuleren. Tenslotte krijg je nog een reeks interessante video’s o.m. om duiding te geven aan belangrijke recente gebeurtenissen, die wij niet vermeld hebben.

P. Daniel

Vrijdag 19 oktober 2018

Flitsen uit het leven van de  gemeenschap

Kankerpreventie

In de volksmarkt (soek assjabie), aan de rand van Qâra werd zaterdag een samenkomst georganiseerd voor de preventie van borstkanker, nadat in Damascus hierover een congres gehouden werd en er een nationale campagne loopt betreffende deze preventie. In 2018 zouden er wereldwijd 2 miljoen vrouwen met borstkanker bijgekomen zijn (volgens Global Fund for Cancer Research). Onze jonge oncologe had in Damascus deelgenomen en gaf nu ook in deze volksmarkt een voordracht in aanwezigheid van de minister van volks-gezondheid en de bevolking van Qâra. De gemeenschap mocht hierop niet ontbreken. Daarna bracht de minister nog een blits bezoek aan onze gemeenschap op het ogenblik dat bijna iedereen nog op de volksmarkt was.

Uitstap in de bergen

Zondag na de eucharistie en het middageten trokken we allen naar het Anti-Libanongebergte, langs een andere weg dan gewoonlijk. Voor het gebergte namen we een weg links om dan naar het gebergte toe te rijden en te voet verder te klimmen. Het was lopen over niets dan rotsstenen. We ontmoetten er herders met een grote kudde schapen. En deze herders blijven hier ook overnachten bij hun kudde. Voor ons was het inspannend en ontspannend tegelijk. Een heerlijke namiddag.

Jaarlijkse priesterretraite

De bisschop kwam  even langs en nodigde me uit om deel te nemen aan de priester-retraite in Seydnaya, waar ik graag op inga. Abouna Georges van Qâra kwam me maandagmorgen halen en we reden door  de mooie christelijke dorpjes Ma’arat en Ma’arouna met schitterende  huizen en villa’s vooraleer we Seydnaya* bereikten.

*Processie en feestdag in Seydnaya, beelden uit 2016:

*Nieuw opgericht beeld van Mar Elias als teken van harmonie en vrede (okt.’18):

Zo kwamen we in het voormalige kleinseminarie Mar Tuma (hl. Thomas) toe. Het is een prachtig, groot en vrij nieuw gebouw, gelegen op een hoogte en aan de voet van de berg van de cherubijnen, waarop de Russen in volle oorlog het grootse beeld van Jezus Christus de Verlosser geplaatst hebben (14 oktober 2013.)  Het staat er nog en is zichtbaar vanuit Jordanië, Palestina, Israël en Libanon. Boven ons in de verte zagen we dit Christusbeeld, aan de andere kant, onder ons, lag het dorp Seydnaya met zijn twee kloosters, ’s avonds mooi verlicht. Moderne kamers met toilet en douche (velen zelfs met balkon), kapel, mooie vergaderzalen en een goede keuken. Naast het gebouw zijn nog oude ruïnes met grotten en een kapel die vóór onze tijdrekening een heidense tempel geweest is.

We zijn met 20, waarvan 7 gehuwde priesters, van jonge en gemiddelde leeftijd. Met de nodige humor zeggen de celibataire priesters mij dat ik gemakkelijk de gehuwde priesters kan herkennen aan hun vriendelijkheid. De bedoeling van de retraite is de onderlinge broederband te versterken,  geestelijke vorming en pastorale uitwisseling. De bisschop doet met alles mee. De retraite wordt geleid door de pater jezuïet Sami Hallaq uit Aleppo, die o.m. ook verantwoordelijk is voor de megakeuken die 12.000 warme maaltijden per dag verzorgt in Aleppo zelf, bij de zusters Franciscanessen Missionarissen van Maria. We bezochten vroeger deze keuken vooraleer we onze eigen megakeuken (30.000 maaltijden) bezochten, 20 km buiten Aleppo. ’s Morgens worden de lauden gebeden en aansluitend de eucharistie gevierd. Deze pastoors zijn allemaal mannen met een zware stem, wat de liturgie indrukwekkend maakt. ’s Middags en ’s namiddags is er een kort gebed en ’s avonds volgen de vespers. De pater geeft één meditatie. Er zijn gespreksgroepen voorzien en er is een samenkomst over liturgische en pastorale onderwerpen, die zeer openhartig verloopt. ’s Avonds wordt nog iets warms of iets kouds te drinken aangeboden in een gezellig samenzijn. Mij valt op dat de oorlog niet alleen economische problemen meebrengt (de vrouwen van de gehuwde priesters moeten werken om mee het gezin te kunnen onderhouden) en ook de celibataire priesters hebben het echt niet breed, maar ook een veelvoudige morele ontwrichting: wantrouwen, onveiligheid, corruptie, meer ontrouw, georganiseerde drugsgebruik onder de jeugd. De vraag wordt ook nu al gesteld hoe men na de oorlog het parochieleven kan herorganiseren met de liturgische feesten, de catechese, gezinspastoraal. Hoe nieuwe projecten opstarten samen met de orthodoxen? De retraite is ook een sterke aansporing voor meer intens persoonlijk gebed. Er heerst onder de priesters een gemoedelijke sfeer en een geest van broederlijkheid. Voor mij zijn deze priesters elk een monument op zich. Deze vierdaagse retraite, aangeboden door de bisschop wordt door de priesters ook dankbaar aanvaard.  Een uitstekende bijdrage aan de lichamelijke en geestelijke gezondheid.

Architectuur

Deze week (en de volgende weken) komen ‘n 20-tal eindejaar studenten en studentinnen architectuur hier een anderhalve dag een handje toesteken met allerlei verbeteringen en reparaties aan de gebouwen. Ze komen van de privé universiteit van Kalamoun. Ondertussen hebben we met hen een aangenaam (ook geestelijk) contact.

De oorlog sleept zich naar zijn einde

Het is een vermoeiend verhaal, vooral voor hen die er het slachtoffer van zijn. Het Syrische leger blijft terroristen verslaan (bv. in Soueida) terwijl de “oorlog tegen het terrorisme” van de VS juist bedoeld is om de oorlog in Syrië te laten voortduren. De VS willen zo lang mogelijk aan de Eufraat blijven om de rijke oliebronnen – voor Syrië van levensbelang voor zijn heropbouw – te blijven controleren, om de terroristen te helpen en de opmars van het Syrische leger tegen te werken. Het is duidelijk dat na de bevrijding van Idlib de Eufraat aan de beurt komt. De VS willen dat Iran uit Syrië verdwijnt maar durven het toch niet rechtstreeks aanvallen. Daarom zoeken ze een omweg: ze willen allen die meewerken aan de heropbouw van Syrië straffen en zo denken ze tevens Rusland te kunnen treffen. Het lijkt een zoveelste westerse poging die tot mislukken gedoemd is. Ondertussen is Idlib nog niet bevrijd. Turkije moet zijn vechtjassen er nog van overtuigen om de gedemili-tariseerde zone te verlaten. Ze vragen meer tijd. De Syrische tijgertroepen zijn ongeduldig. Als de terroristen niet zelf vertrekken zullen ze hen op bezoek krijgen. Turkije schijnt nu zijn best te willen doen. Goed nieuws is dat de doorgang van Nassib aan de Jordaans-Syrische grens (sinds 2015 gesloten) weer open is, wat gunstig is voor Syrië, Jordanië én Libanon. De Iraakse minister van buitenlandse zaken is 15 oktober in Damascus komen onderhandelen om spoedig de post van Boekamal aan de Syrisch-Iraakse grens te openen, wat belangrijk is om de sancties te ontwijken. De zionisten hebben de Druzen in de Golan tegen zich in het harnas gejaagd. De Druzen blijven tegen de zionisten protesteren en willen de Golan terug vrij. (video) De meeste mensen die we deze week gesproken hebben zijn meer bekommerd om de dagelijkse zorgen dan om het verloop van de oorlog. Zij beseffen dat de oorlog zich nog verder sleept maar ze bereiden zich toch al voor op de situatie “na de oorlog”.

Geschiedenisvervalsing. Reacties

Mijn schrijven over de vervalsing van de geschiedenis, Freud en de dikke mist van de Verlichting heeft vele reacties uitgelokt. Een freudiaan noemt me “een naïeve katholiek die nog in de hemel gelooft” (maar voegt er wel bij dat hij mijn standpunt betreffende Syrië deelt. Dank u). Een wijs man geeft me de raad om in een zo belangrijk onderwerp alle pamflet stijl te vermijden, wat ik ga proberen te doen. De meeste reacties waren echter erg positief tot zeer enthousiast, met zelfs enkele uitvoerige persoonlijke bevestigingen. Dit geeft me de indruk dat vele mensen het bedrog dat door de algemene opinie op dit gebied wordt voorgehouden aanvoelen en al lang niet meer aanvaarden. Ze wachten als het ware op het ogenblik dat iemand het eens duidelijk zegt.

De bronafbeelding bekijkenWe hebben in onze tijd te veel “Freud” gehad. Voor de duidelijkheid, de verpletterende veroordeling komt niet van mij. Het is de titel van de studie van de Amsterdamse professor Han Israëls: “De Weense kwakzalver. Honderd jaar Freud en de freudianen”, Amsterdam, Bakker, 1999. Hij is verbolgen omdat de dieptepsychologie van Freud ten onrechte als wetenschappelijk wordt aanvaard, terwijl het werk van Freud vol vervalsingen en manipulaties zit. Zelf ben ik meer onder de indruk van Viktor Frankl, die aanvankelijk een volgeling van Freud was maar die dank zij zijn leven in het concentratiekamp iets veel diepers in de mens ontdekte. Hij verwijt Freud dat hij wil blijven ontrafelen als er niets meer te ontrafelen is. Van nabij heb ik dit meegemaakt bij een jonge vrouw die in de psychiatrie werd opgenomen. Het eerste wat ze vroeg was of ze naar een priester mocht gaan die ze vroeger eens ontmoet had. Het werd haar geweigerd. Psychiater en personeel vermoedden dat ze met hem een seksuele relatie had, wat totaal niet het geval was. De vrouw zei ook niet dat ze wilde gaan biechten. Het personeel bleef haar bewerken opdat ze toch maar zou bekennen dat ze een relatie had. Dat schijnt nu een geliefde bezigheid te zijn: blijven zoeken totdat er een seksuele ontsporing gevonden is. In haar geval vonden ze die niet. Na vele weken mocht ze eindelijk een weekend naar huis. Ze ging recht naar die priester en biechtte. Ze keerde verlicht naar de psychiatrie terug, korte tijd daarna werd ze ontslagen en mocht naar huis.

Er zijn inderdaad valse schuldgevoelens, maar er zijn ook gezonde schuldgevoelens, die alleen maar verdwijnen wanneer men de verantwoordelijkheid voor zijn daden erkent en tracht te herstellen. Deze jonge katholieke vrouw had nog een gezond geweten en was zich bewust van zonden waarvan zij bevrijd wilde worden door het sacrament van de boete. De pastoor van Ars (+ 1859)  heeft in zijn tijd oneindig meer mensen “bevrijd” en “genezen” door het sacrament van de biecht dan alle toenmalige Franse psychiaters en psychologen samen. De dieptepsychologie, geobsedeerd door de weliswaar belangrijke werkelijkheid van een verwrongen seksualiteit, schijnt deze geestelijke dimensie niet te kunnen zien. Viktor Frankl zegt het zo: de dieptepsychologie heeft vooral hoogte nodig. En wij geven de raad aan een freudiaan om toch eens naar de hemel te kijken.

En dit nog