De Mandela-industrie

Strijd om de erfenis binnen familie van Mandela losgebarsten

© epa.
Kleinzoon Mandla Mandela

Ooit toch zal de man Mandela sterven. Wat blijft is het merk Mandela – en de miljoenen euro’s die daarmee zijn te verdienen. Nu de meeste mensen aannemen dat Madiba op sterven ligt, is binnen zijn wijdvertakte familie de strijd om zijn erfenis, moreel maar zeker ook financieel, opnieuw losgebarsten.

De man die daarbij het negatiefst in de belangstelling staat, is Mandla Mandela, een kleinzoon van Madiba. Mandla wist enkele jaren geleden het leiderschap te bemachtigen van de Thembu-clan waartoe de familie behoort. Hij beheert ook het landgoed van de Mandela’s in Mvezo, de geboorteplaats van de Zuid-Afrikaanse ex-president.

Tijdens familieoverleg dinsdag in Qunu, de plaats vlak bij Mvezo waar Mandela zijn jeugd doorbracht en later een huis bouwde, kwam het volgens Zuid-Afrikaanse media tot een uitbarsting tussen Mandla en andere familieleden. De aanleiding was de vraag waar de Vader van de Natie zal worden begraven.

Nelson Mandela’s bescheiden woning in Qunu

Mandela’s eigen wens is Qunu. Daar heeft de familie een particuliere begraafplaats. Maar Mandla zou eerder in het geheim drie eerder overleden kinderen die Nelson Mandela kreeg met zijn eerste vrouw, Evelyn, hebben laten herbegraven in Mvezo. En omdat Madiba bij zijn kinderen begraven wenst te worden, zou ook hij dus in Mvezo zijn rustplaats moeten vinden.

Marketing
Als dat gebeurt, betekent dat volgens de vele critici van Mandla vooral, dat de kleinzoon heel veel geld hoopt te verdienen met de marketing van het nu nog tamelijk onbeduidende Mvezo als bedevaartsplaats. Volstrekt ongepast, zo zeggen familieleden. Maar dat zeggen ze ook omdat zijzelf dan de kans op financieel gewin mislopen.

Ook op andere niveaus spelen soms keiharde ruzies tussen de diverse Mandela-familieleden. Madiba trouwde, na zijn scheiding van Winnie, met Graça Machel, de weduwe van de vroegere Mozambikaanse president Samora Machel. Het echtpaar is in gemeenschap van goederen getrouwd. En dus vrezen familieleden dat zij het recht op het uitbaten van het merk Mandela zullen kwijtraken.

Het ‘handelsmerk’ ligt al jaren bij de Mandela Foundation, een schatrijke organisatie die zegt vooral het gedachtengoed van Madiba te willen uitdragen aan nieuwe generaties, maar ondertussen vooral druk is om anderen die zich hiervoor ook interesseren, buiten de deur te houden. Veel familieleden hebben aan de Foundation een hartgrondige hekel.

Bijna drie jaar geleden begonnen een dochter en kleindochter van Mandela, Makaziwe en Tukwini, een eigen wijnmerk, House of Mandela genaamd. Vorig jaar hebben twee kleinkinderen The Long Walk to Freedom Brand opgericht, naar de titel van Mandela’s autobiografie.

© epa. Mandela’s dochter Makaziwe (links) en haar dochter Tukwini poseren bij hun wijnmerk House of Mandela in april dit jaar.

Reality show op tv
Kleindochters begonnen een reality show op de Zuid-Afrikaanse televisie: ‘Being Mandela’. En weer andere familieleden proberen oude en getrouwe vrienden van Mandela, die andere stichtingen beheren, via de rechter van hun plek te krijgen.

Fraai is anders, inderdaad. Nelson Mandela zelf, als hij er de kracht nog toe had, zou zich er zeer afkeurend over hebben uitgesproken. Maar Madiba heeft die kracht al een poos niet meer, zo weten ook de diverse familieden. En dus komen zij onderling steeds bitterder tegenover elkaar te staan in hun gevecht om de ‘waardevolle’ erfenis. Zoals dat gaat bij families. Niets menselijks blijkt hun vreemd.

Bewerking artikel door redactie Golfbrekers

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3466029/2013/06/27/Strijd-om-de-erfenis-binnen-familie-van-Mandela-losgebarsten.dhtml