“Mijn opgave is mijn volkeren voor hun politici te beschermen.”
Keizer Franz Joseph I in antwoord op president Theodore Roosevelts vraag in 1910 welke zijn opdracht op aarde is.
Keizer Franz Joseph I was er zich van bewust dat zijn persoon de lijm was die het rijk, de monarchie, de veelvolkerenstaat samen hield. Hij wist voor zichzelf met quasi absolute zekerheid dat zijn monarchie na hem zou ineenstorten. Niemand ter wereld kende de staat Oostenrijk, het latere Oostenrijk-Hongarije, beter dan keizer Franz Joseph I. 68 jaar zat hij op de troon en leidde het ingewikkelde statenconglomeraat. Tot drie jaar geleden was hij de langst regerende monarch op aarde, intussen ingehaald door de overleden Thaise koning Bhumibol, en op de hielen gezeten door de Britse koningin, Elisabeth, met een trooncarrière van momenteel 64 jaar.
Keizer Franz Joseph I wist perfect dat zijn opvolger Karl een zware, bijna onmogelijk te beheersen, erfenis zou krijgen. Hij hield hem zo veel mogelijk weg van de vele onderhandelingen en gesprekken. Hij wou niet dat men Karl de schuld aan het begin en verloop van de oorlog zou kunnen aanwrijven. Tenslotte hebben enkele geschiedenisschrijvers keizer Franz Joseph I voor het begin van de oorlog verantwoordelijk gehouden en keizer Karl werd van verraad beschuldigd toen hij deze oorlog wou beëindigen.
Keizer Franz Joseph I wou de oorlog niet. Hij wist wat er zou gebeuren als Oostenrijk-Hongarije de oorlog verklaarde. De oorlogspartij daarentegen, onder de leiding van o.a. Conrad von Hötzendorf, wilde oorlog. Mannen die oorlog slechts in theorie kenden. In 1859 stond de keizer vooraan aan het front in Solferino. Toen hij zich bewust werd van de waanzin, liet hij zonder twijfelen zijn troepen zich terugtrekken met de woorden “Liever een paar provincies verliezen dan zoiets verschrikkelijks nog eens te moeten beleven.” Onwaarschijnlijk dat zo’n man vrijwillig opnieuw ten oorlog trok. Hij was de enige officier die daadwerkelijk wist hoe een oorlog eruit zag. Het hoofd van de generale staf, Conrad von Hötzendorf, was in 1859 pas 7 jaar oud…
Randopmerking: Dat Wikipedia soms met een korrel zout moet genoten worden, mag blijken uit het filmpje hierboven. In Wikipedia wordt hij afgeschilderd als iemand die zich weert tegen modernisering van o.a. telefoon en vervoer.
Tijdens zijn heerschappij overleefde keizer Franz Joseph I o.a. 23 Amerikaanse presidenten, 5 Chinese keizers, 3 Japanse keizers, 5 Britse koningen/koninginnen en vier pausen.
Op YT zijn er talrijke video’s over hem te vinden. Onze redactie gaf de voorkeur aan enkele authentieke beelden.
FT
Wat vandaag ondenkbaar is, kon onder Franz-Jozeph I.
Hij hield zitting in zijn paleis, waar zijn onderdanen hun grieven en geschillen aan hem konden voorleggen. Hij oordeelde dikwijls in hun voordeel tegen de ambtenarij in.
En hij werd door zijn volk op handen gedragen …