Niemand is nog zeker waar Europa eindigt en Azië begint. In de middeleeuwen werden grenzen getrokken langs rivieren zoals de Dnjepr en de Wolga. In de 50er jaren werd de Sovjet Unie begrensd met het Oeral gebergte en de Kaukasus tussen de Zwarte en Kaspische Zee. Maar deze grenzen sluiten Armenië, Azerbeidjan en Georgië uit, die zichzelf als Europeanen beschouwen. En dezelfde grenzen omvatten landen die de EU nog niet wil / kan aanvaarden als lidstaat.
“44 Landen liggen zonder meer binnen het Europese continent, terwijl Azerbeidzjan, Georgië, Kazachstan, Rusland en Turkije geografisch gezien slechts ten dele in Europa liggen.
Cyprus ligt geografisch zelfs geheel in Azië, maar kan om cultuur-historische redenen en op basis van het lidmaatschap van de EU ook als onderdeel van Europa worden beschouwd.
Eenzelfde verhaal is van toepassing op Armenië, dat eveneens geheel in Azië ligt, maar lid is van de Raad van Europa en cultureel ook meer Europees is.” (Europa Nu)
Om hen tegemoet te komen heeft de EU in 2009 een initiatief opgestart, de Eastern Partnership, dat Wit-Rusland, Oekraïne, Moldavië, Georgië, Armenië en Azerbeidjan omvat. Op 24 november organiseerde de EU met hen een top om zich over de toekomst te beraden. Het doel is hen zowel economisch – werkomstandigheden, voedselveiligheid, handelsafspraken – als politiek – democratie, rechtspraak, burgerbewegingen en corruptie – op de EU af te stemmen. Kortom, de EU wil de zgn. AA/DCFTAs, of Association Agreements and Deep and Comprehensive Free Trade Areas, geïmplementeerd zien. Georgië, Moldavië en Oekraïne hebben al gretig hun handtekening gezet. De “partners” hebben alvast beloofd 20 nieuwe doelstellingen tegen 2020 te realiseren, bv. bij transport en energie-efficiëntie.
De meeste van deze Eastern Partnership landen zien dit als de prelude tot een EU-lidmaatschap. Maar de huidige EU-leden zijn minder enthousiast. Met uitzondering van Georgië zijn alle Eastern Partnership landen te corrupt om in aanmerking te komen en staan in de onderste helft van ‘s werelds corruptie-index. De politieke toestand is ver van stabiel en het beleid voldoet zelfs in de verste verte niet aan de heilige democratische EU-verwachtingen. Sommigen zijn zelfs in meer of mindere mate militair geallieerd met Rusland of vechten onder elkaar sinds tientallen jaren hun privé geschillen uit.
De huidige EU-lidstaten zijn niet happig om de onderhandelingen “die tot een lidmaatschap moeten leiden” vooruit te helpen. Zelfs niet voor de drie landen die de AA/DCFTA‘s getekend hebben en die hun bewoners visumvrij reizen in de EU toelaat..
De noord-westelijke lidstaten kregen te maken met een groot aantal Poolse, Roemeense en Bulgaarse landverhuizers die gebruik maakten van hun recht op vrijheid van beweging. Een ervaring die de westerse lidstaten liever niet willen herhaald zien. Men herinnere zich Nederland dat middels een referendum het handelsakkoord met Oekraïne verwierp. Niet dat het iets uitgemaakt heeft. Het volk wikt, de EU beschikt.
Op de top van 24 november werd trots geconcludeerd: “De EU-lidstaten erkennen de Europese verwachtingen en de keuze voor de EU van de ‘partners'”. Erkennen. Wat voor een verschillende interpretatie vatbaar is.